అన్నదాత – నేలతల్లి ఆరోగ్యంగా ఉంటేనే అందరికీ ఆహారం !
ప్రపంచవ్యాప్తంగా వివిధ కారణాలవల్ల నేలలు సారం కోల్పోతున్నాయి. మనదేశంలో రైతు పోషకాహారంపైన రైతులు దృష్టి సారించకపోవడం వల్ల ఉత్పాదక శక్తి తగ్గిపోవడం వల్ల మన ఆహార భద్రత వ్యవస్థ ఎన్నో ఒడిదుడుకులకు గురవుతోంది. తద్వారా నేల ఆరోగ్య సంరక్షణ, మనకు కావాల్సిన పోషకార భద్రతతో కూడిన ఆరోగ్యం సాధ్యం కాకపోవడం వల్ల వివిధ వ్యాధులకు గురవుతున్నాం. నేలతల్లి ఉత్పాదక శక్తి తగ్గిపోతుంది. నేల ఆరోగ్యమే మానవ ఆహార భద్రతకు మూలం. తగ్గిపోతున్న వ్యవసాయ భూమి, అటవీ నిర్మూలన, పట్టణీకరణ, కలుషితమవుతున్న నేల, పంట మార్పిడి లేకపోవడం, తగ్గిపోతున్న సారవంతమైన నేలలు, వాతావరణ కాలుష్యం, వాతావరణ మార్పులు, అకాల వర్షాలు, వరదలు, కరువు కాటకాలు మొదలైనవి మన భోజనానికి మూలమైన భూమి ఆరోగ్యాన్ని పాడు చేస్తున్నాయి. మరోవైపు పెరుగుతున్న జనాభాకు అనువుగా లేని వ్యవసాయ ఉత్పత్తుల పెరుగుదల, పట్టణీకరణ, ఆర్థిక మందగమనం, నిరుద్యోగం, జీవనశైలిలో వచ్చిన మార్పులతో వస్తున్న నూతన వ్యాధులు మొదలైనవి మానవ ఆహార భద్రత, పోషకాహార భద్రత పైన తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయి. ఇది గమనించిన ఐక్యరాజ్యసమితి ఫుడ్ అండ్ అగ్రికల్చర్ ఆర్గనైజేషన్ (ఎఫ్.ఏ.ఓ.), మానవ అభివృద్ధి, ఆహార భద్రత, పోషకాహార భద్రత మొదలైనవి పటిష్ట పరచాలంటే అది నేల ఆరోగ్యంతోనే ప్రారంభం అవుతుందని ప్రపంచవ్యాప్తంగా అధికారికంగా ప్రపంచ నేల దినోత్సవాన్ని జరుపుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని 2014 సంవత్సరం నుంచి డిసెంబర్ 5వ తేదీని ప్రపంచ నేల దినోత్సవంగా జరుపుతున్నారు. “భూసార పరీక్షలు, పర్యవేక్షణ, నిర్వహణతో నేలల సంరక్షణ“ అనే ముఖ్య ఉద్దేశంతోనే డిసెంబర్ 5, 2024 న ప్రపంచ నేల దినోత్సవం జరపాలని ఫుడ్ అండ్ అగ్రికల్చర్ ఆర్గనైజేషన్ (ఎఫ్.ఏ.ఓ.)తీర్మానించింది. భూసార పరీక్షలు, నేలల లక్షణాలు నిర్ధారించి సుస్థిరమైన ఆహార భద్రత కోసం నేల నిర్వహణపై ఖచ్చితమైన సమాచారాన్ని తయారుచేసి స్థిరమైన ఆహార భద్రత వ్యవస్థలను రూపొందించడానికి ప్రపంచ దేశాలు సన్నిధం కావాలని ఎఫ్.ఏ.ఓ ప్రపంచ నెలల దినోత్సవ సందర్భంగా పిలుపునివ్వడం జరిగింది.ఈ సందర్భంగా ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆరోగ్యమైన నేలలు పెంపొందించడానికి చేపట్టాల్సిన అవగాహన కార్యక్రమాలను ఏర్పాటుచేసి రైతులను, కార్మిక కర్షకులను, విద్యార్థులల్లో అవగాహన పెంచేందుకు వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం, వివిధ వ్యవసాయ పరిశోధన సంస్థల శాస్త్రవేత్తలు, కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు, స్వచ్ఛంద సంస్థలు సమిష్టిగా నేల ఆరోగ్యం కోసం కృషి చేస్తున్నాయి.
నేల ఆరోగ్యమే ఆహార భద్రతకు మూలం:
మన ఆహార వ్యవస్థలకు భూమి పునాది. అంతేకాకుండా సుస్థిరమైన వ్యవసాయ అభివృద్ధికి, రైతు సంక్షేమానికి,ఆహార భద్రతకు, వివిధ రకాల ఆహార పంటలకు విలువ జోడింపు భూమి నుంచే ప్రారంభమవుతుంది. ఇంత ప్రత్యేకత కలిగిన భూమి గురించి మనమందరం తెలుసుకుని, నేల పరిరక్షణ,సేంద్రియ ఎరువులు, జీవన ఎరువుల వాడకాన్నిపెంచడం, నీటి కాలుష్యాన్ని అరికట్టడం, చెట్లను పెంచడం, పంట మార్పిడి చేయడం, పప్పు ధాన్యాల సాగు, చిరుధాన్యాల సాగు, సేంద్రియ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడం, మానవ కారక కాలుష్యాన్ని నియంత్రించడం, చెత్తాచెదారాలను సరైన పద్ధతిలో నిర్వహించడం, గడ్డి మందులు, క్రిమిసంహారక మందుల వాడకంలో నియంత్రణ, పంటకు తగినంత ఎరువులను మాత్రమే వాడడం మొదలైనవి చేపట్టినట్లయితే సుస్థిర వ్యవసాయం, ఆహార భద్రత సాధ్యపడుతుంది. ముఖ్యంగా తెలుగు రాష్ట్రాల్లో పంటల సరళి మారడంతో వరి పంట ఎక్కువ సాగు చేయడం, పంట మార్పిడి చేయకపోవడం, ఇతర పంటల సాగులో అధిక మోతాదులో గడ్డి మందులు, పెస్టిసైడ్స్, ఇతర క్రిమిసంహారక మందులు, ఎరువులను అధిక మోతాదులో వాడడం వల్ల నేల కలుషితానికి లోనై, ఆరోగ్యానికి గురై సారవంతతను కోల్పోతుంది.
పోషకాహార లోపాలు – అనారోగ్య సమస్యలు:
వ్యవసాయ, పాడి పంటల ఉత్పత్తిలో ఉత్పాదకత కొలమానం అయితే ఉత్పాదకత పెంచే మార్గంలో కష్టించే రైతు తను రోజు తీసుకునే ఆహారంలో పోషణ వైవిధ్యత లేకపోవడం, సరైన మోతాదులో వివిధ పోషకాలు లేకపోవడం వల్ల పోషకాహార లోపాల ద్వారా అనారోగ్య సమస్యలు, రోజువారి ఒత్తిడి, ఇతర కారణాలవల్ల ఉత్పాదకత శక్తి తగ్గడం, ఆరుగాలం శ్రమించడం వల్ల తాత్కాలిక ఉపశమనం కోసం పొగతాగడం, తంబాకు తినడం, ఆల్కహాల్ సేవించడం వల్ల మరింత తమ ఆరోగ్యాన్ని పాడు చేసుకోవడంతో శ్రమించే శక్తి తగ్గిపోతోంది.
జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వేలో…
జాతీయ కుటుంబ ఆరోగ్య సర్వే (2019-2020) అంచనాల ప్రకారం తెలంగాణ గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మహిళల్లో సుమారు 21.6 శాతం మందిలో బి.ఎం.ఐ. (18.5 కి./చ.మీ. కన్నా తక్కువ), పురుషులలో 16.8 శాతం మందిలో బి.ఎం.ఐ.సాధారణం కన్నా తక్కువగా ఉంది. అంతేకాకుండా సుమారు 58.9 శాతం మంది 15 నుంచి 49 సంవత్సరాల వయసు గల మహిళలందరూ రక్తహీనతతో బాధపడుతున్నారు. పురుషులలో రక్తహీనత సమస్య 65.2 శాతం మందిలో ఉంది. 13 శాతం మంది గ్రామీణ మహిళలు,16.6 శాతం మంది పురుషులు చక్కెర వ్యాధితో సతమతమవుతున్నారు. అధిక రక్తపోటు సమస్యతో 24.7 శాతం మహిళలు, 28.9 శాతం మంది పురుషులు బాధపడుతున్నారు.19 శాతం మంది కిడ్నీల సమస్యతో బాధపడుతున్నారు. గ్రామీణ పురుషులలో సుమారు 26.5 శాతం మంది పొగ తాగడం లేదా తంబాకు తింటున్నారు. సుమారు 50 శాతం మంది ఆల్కహాల్ తాగుతున్నారు. దీనికి తోడుగా గ్రామీణ పిల్లల ఆరోగ్యాన్ని చూసినట్లయితే తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ప్రోటీన్ క్యాలరీ పోషకాహార లోపం చిన్నపిల్లల్లో, గర్భిణీ స్త్రీలలో, పాలిచ్చే తల్లుల్లో ప్రధానంగా కనిపిస్తుంది. రాష్ట్రంలో చాలా ప్రాంతాల్లో ఐదు సంవత్సరాల లోపు చిన్న పిల్లల్లో సుమారు 31.8 శాతం పిల్లలకు వయసుకు తగ్గ బరువు లేదు. 33.1 శాతం మంది పిల్లల్లో వయసుకు తగ్గ ఎత్తు లేదు. 70 శాతం పిల్లలు రక్తహీనతతో బాధపడుతున్నారు.
వన్ హెల్త్ విధానం:
రైతు, రైతు కుటుంబ సభ్యుల, వ్యవసాయ కూలీల పోషకాహార లోపాలను అధిగమించి సరైన పోషణను అందిస్తేనే మన రాష్ట్ర సుస్థిర వ్యవసాయ, పాడిపంటలు ఉత్పత్తిని పటిష్టపరచవచ్చు. కావున వన్ హెల్త్ విధానం ముఖ్యంగా నేల ఆరోగ్యం, పశుసంపద ఆరోగ్యం – మానవ ఆరోగ్యం మరీ ముఖ్యంగా రైతు ఆరోగ్యం దృష్టిలో ఉంచుకొని సహజంగా లభిస్తున్న వ్యవసాయ వనరులను పరిమితికి లోబడి వాడుతూ తక్కువ నుంచి ఎక్కువ వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు చేస్తూ మిక్కిలి ఆహార భద్రత కోసం కృషి చేయడం ద్వారానే భవిష్యత్తులో సుస్థిరమైన పాడిపంటల ఉత్పత్తి చేయగలం.
పప్పుధాన్యాలు, నూనెగింజల ఉత్పత్తికి ప్రాధాన్యమివ్వాలి !
మన తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఆరోగ్యం, సుస్థిర వ్యవసాయం కోసం మన పెద్దలు సాగు చేసి తిన్నటువంటి జొన్నలు, మిల్లెట్స్ పంటల సాగు విస్తీర్ణం పెంచడంతోపాటు ఇతర ప్రోటీన్ల ఉత్పత్తికి అయ్యే నీటి వినియోగంతో పోలిస్తే పప్పుధాన్యాల ప్రోటీన్ల ఉత్పత్తికి కేవలం 10 శాతం మాత్రమే నీటిని వినియోగించుకుంటాయి. అపరాల సాగు ద్వారా పంట మార్పిడి చేపట్టడం వల్ల నేల కోత, భూసార క్షీణత తగ్గించి ఆరోగ్యమైన నేల తయారీ తోపాటు శరీరానికి కావలసిన పోషకాలు, ప్రోటీన్లు, పీచు పదార్థం, ఖనిజ లవణాలు, విటమిన్లు లభిస్తాయి. ప్రజల ఆహార అలవాట్లు వంటనూనెల వినియోగం పెరగడానికి కారణాలు గనుక పంట మార్పిడి చేపట్టి లేదా రైతుల కుటుంబ అవసరాల కోసం కొంత జాగాలో వివిధ రకాల నూనె గింజలు స్వంతంగా పండించి తయారు చేసుకున్న వంట నూనెల వినియోగం పెరిగి నాణ్యమైన ఆహారం కుటుంబానికి దొరకడంతో పాటు మార్కెట్లో వంట నూనెల దిగుమతి కూడా తగ్గే అవకాశం ఉంది. ఒక టన్ను పామాయిల్ వంట నూనె ఉత్పత్తి చేయడానికి సుమారు 0.26 హెక్టార్ల భూమి, ఒక టన్ను నువ్వుల నూనె ఉత్పత్తికి సుమారు 1.6 హెక్టార్ల భూమి, ఒక టన్ను ఆవాల నూనె ఉత్పత్తికి సుమారు 1.49 హెక్టార్ల భూమి, ఒక టన్ను పొద్దుతిరుగుడు నూనె ఉత్పత్తికి సుమారు 2.04 హెక్టార్ల భూమి, ఒక టన్ను సోయాబీన్ నూనె ఉత్పత్తికి సుమారు 2.63 హెక్టార్ల భూమి అవసరమవుతుంది. తక్కువ భూమిలో ఎక్కువ వంట నూనె ఉత్పత్తి పామాయిల్ ద్వారానే సాధ్యం గనుక కేంద్ర రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు పామ్ ఆయిల్ సాగును, పామాయిల్ నూనె శుద్ధి పరిశ్రమల ఏర్పాటుకు జాతీయ పామ్ ఆయిల్ మిషన్ ద్వారా ప్రోత్సహిస్తోంది.
పెరటి కూరగాయలతో పోషణ !
సంవత్సరానికి నలుగురు కుటుంబ సభ్యులు గల రైతు కుటుంబానికి 140 కిలోలపైన ఆకుకూరలు, 70 కిలోలపైన దుంపలు, 350 కిలోలపైన వివిధ రకాల కూరగాయలు ఏడాది పొడవునా పెరట్లో విభిన్న రకాల కూరగాయలు పండించుకొని తిన్నట్లయితే సంపూర్ణ పోషణ తోపాటు కూరగాయల కోసం మార్కెట్ పైన ఆధారపడకుండా ప్రతి రోజుకు కావలసిన 400 గ్రాముల వివిధ రకాల కూరగాయలను కుటుంబ సభ్యులు తినవచ్చు.
పాలు, మాంసం, నూనెలు, చక్కెర వినియోగంలో…
మార్కెట్లో కల్తీ పాలపైన ఆధారపడకుండా రైతులు గేదెలు లేదా ఆవులను పెంచుకొని కుటుంబానికి సరిపడా పాలు,పెరుగు, ఇతర పాల పదార్థాలను విరివిగా తినవచ్చు. నలుగురు కుటుంబ సభ్యులున్న కుటుంబానికి నెలకు సుమారు 36 లీటర్ల పాలు సరిపోతాయి. దేశంలో తలసరి వార్షిక మాంసం వినియోగం 5.4 కిలోలు ఉండగా మన రాష్ట్రంలో ఇది 21.17 కిలోలుగా ఉంది. ఎక్కువగా ఎర్రని మాంసం(రెడ్ మీట్) తినడం వల్ల అనేక రోగాలతో పాటు సుస్థిర మానవాభివృద్ధి లక్ష్యాలకు విఘాతం కలిగే అవకాశం ఉంది. . ప్రతిరోజు నూనెలు లేదా కొవ్వు పదార్థాలు వండటానికి వాడే ఏదైనా నూనె పదార్థాలు 27 గ్రా. కంటే ఎక్కువగా ఒక మనిషి తీసుకోరాదు. రోజు వివిధ ఆహారపదార్థాల ద్వారా కలిపి 25 గ్రాముల కంటే ఎక్కువ షుగర్ తీసుకున్నట్లయితే దానిని ఎక్కువ షుగర్ మన శరీరానికి తీసుకున్నట్లుగా పరిగణిస్తారు. సాల్ట్, షుగర్, ఫ్యాట్ సూచించిన దాని కంటే ఎక్కువ మోతాదులో తీసుకున్నట్లయితే అనేక అనారోగ్య సమస్యలు వెంటాడుతాయి.
సుస్థిరమైన పాడిపంటల ఉత్పత్తి:
భూసార పరీక్షలు నిర్వహించి, నేల స్వభావాలను బట్టి వివిధ రకాల పంటలను పండించడం, సూచించిన మోతాదులో ఎరువుల వాడకం, తక్కువ మోతాదులో గడ్డి మందులు, క్రిమిసంహారక మందులను వాడటం, పంట మార్పి చేయడం, నేల, మానవుని పోషణకు అవసరమైన పంటలను విరివిగా సాగు చేయడం తక్షణం చేపట్టాల్సిన పనులు. కావున వన్ హెల్త్ – విధానం ముఖ్యంగా నేల ఆరోగ్యం, పశుసంపద ఆరోగ్యం – మానవ ఆరోగ్యం మరీ ముఖ్యంగా రైతు ఆరోగ్యం దృష్టిలో ఉంచుకొని సహజంగా లభిస్తున్న వ్యవసాయ వనరులను పరిమితికి లోబడి వాడుతూ తక్కువ నుంచి ఎక్కువ వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు చేస్తూ మిక్కిలి ఆహార భద్రత కోసం కృషి చేయడం ద్వారానే భవిష్యత్తులో సుస్థిరమైన పాడిపంటల ఉత్పత్తి చేయగలం. ముఖ్యంగా వ్యవసాయ సైకిల్ – న్యూట్రి స్మార్ట్ క్రాప్స్ (బలవర్ధకమైన పోషక విలువలు కలిగిన పంటలను) సాగు చేయడం, మానవ ఆరోగ్యానికి మిక్కిలి మేలు చేసే పంటలను ముఖ్యంగా చిరుధాన్యాలు, పప్పుధాన్యాలు, పండ్లు కూరగాయలు అధిక మొత్తంలో సాగు చేయడం, పర్యావరణానికి హాని చేయని పంటలను సాగు చేయడం, పంటల సాగుతో పాటు జీవనోపాధికి ఉపయోగపడే సమీకృత వ్యవసాయం చేయడం, ప్రాసెసింగ్, విలువ జోడింపుతో యువతకు, మహిళలకు, గ్రామీణ కార్మికులకు ఉపాధి కల్పించడం, చివరగా ప్రజలకు సరసమైన ధరల్లో నాణ్యమైన కల్తీ లేని ఆహారాన్ని అన్ని ప్రాంతాల్లో, మార్కెట్లో అందుబాట్లో ఉండే విధంగా కృషి చేయడం చాలా అవసరం. రైతులు సమతుల్య ఆహారం తీసుకుంటూ పోషకాహార లోపాలను, ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలను ముందుగానే గుర్తించి పరిష్కరించేందుకు క్రమం తప్పకుండా ఆరోగ్య పరీక్షలు నిర్వహించి శ్రామిక శక్తిని కాపాడుకోవాల్సిన బాధ్యత మనందరిపైన ఉంది.
ఎ.పోశాద్రి, జి. శివ చరణ్, డి. మోహన్ దాస్, వై. ప్రవీణ్ కుమార్,
కె. రాజశేఖర్, ఎం. సునీల్ కుమార్,
కృషి విజ్ఞాన కేంద్రం, ఆదిలాబాద్. ఫోన్: 9492828965