Published By 
Farmer Swapna James: కేరళకు చెందిన స్వప్నా జేమ్స్ మోనోక్రాపింగ్‌ను మార్చడం ద్వారా లక్షలు సంపాదిస్తోంది, మరియు ఆమె కృషికి ICAR ద్వారా ఇన్నోవేటివ్ ఫార్మర్ అవార్డు లభించింది. ఆమె విజయ కథలోకి వెళ్దాం.
పెళ్లయ్యాక వ్యవసాయంపై ఆసక్తి పెరిగిందని 45 ఏళ్ల యువతి చెప్పింది. ఆమె తన భర్త జేమ్స్‌కు సేంద్రీయ వ్యవసాయంలో సహాయం చేయాలని నిర్ణయించుకుంది మరియు 15 సంవత్సరాల క్రితం వ్యవసాయ శాఖ మరియు కృషి విజ్ఞాన కేంద్రం (కెవికె) ద్వారా శిక్షణ పొందింది.
ఆమె ఒక మోస్తరు పెట్టుబడితో ప్రారంభించినప్పటికీ, ఆమె తన ఆదాయాన్ని రెట్టింపు చేసింది మరియు రసాయన వినియోగాన్ని తొలగించడానికి మరియు సేంద్రియ పద్ధతులను అనుసరించడానికి ఈ ప్రాంతంలోని ఇతర రైతులను ప్రేరేపించింది. ఈ రోజు ఆమె ఎకరానికి సగటున రూ. 2 లక్షల ఆదాయాన్ని సంపాదిస్తుంది మరియు పొలం ఏడాదికి రూ. 30 లక్షల వరకు ఇస్తుంది, ఇది ఆమె గతంలో సంపాదించిన దాని కంటే దాదాపు రెట్టింపు.
Farmer Swapna James
గతంలో ఒక పంట భూమిగా ఉన్న తన భూమిలో ప్రయోగాలు చేసేందుకు తనకు శిక్షణ లభించిందని స్వప్న చెప్పింది. ఆమె కేవలం ఒక పంట పండించకుండా, కొబ్బరి, అరచెంచా, కోకో, జాజికాయ, కాఫీ, జాక్‌ఫ్రూట్ మరియు మిరియాలు విత్తింది. ఆమె పొలంలో టేపియోకా, అరటి, అల్లం, పసుపు, మిరపకాయ, పొట్లకాయ, చిన్న పొట్లకాయ, వైవిధ్యమైన దుంప పంటలు మరియు మరిన్ని ఉన్నాయి.
ప్రారంభంలో మేము రబ్బరును పండించడానికి రసాయనాలను ఉపయోగించి ఫలితంగా నష్టాలను చవిచూశాము అని ఇద్దరు పిల్లల తల్లి స్వప్న చెప్పారు. ఆమె అంతర పంటలను అవలంబించింది, ఇందులో ఒక పంటను ఇతర పంటల వరుసల మధ్య పండిస్తారు. ఆమె అదనపు ఆదాయ వనరులుగా చేపల చెరువు మరియు పశుపోషణను కూడా ఏకీకృతం చేసింది.
స్వప్న కొబ్బరి, జాజికాయ, పసుపు కలిపి నాటింది. జాజికాయ మరియు పసుపు కొబ్బరి చెట్ల మధ్య వనీడను ఇష్టపడే చెట్లు. అదేవిధంగా, రబ్బరు కోకో, కాఫీ, కూరగాయలు మరియు అరటితో అంతరపంటగా పండిస్తారు.ప్రారంభ వారాల్లో ఆమె ఎక్కువ సూర్యరశ్మి అవసరమయ్యే పంటలను మరియు తరువాతి సంవత్సరాలలో, నీడలో పెంచగలిగే పంటలను నాటుతుంది. నత్రజనిని స్థిరీకరించడానికి చెట్ల మధ్య పప్పులు మరియు చిక్కుళ్ళు పండిస్తారు మరియు కొత్తిమీర మరియు పసుపు వంటి పంటలు ఉపయోగపడతాయి అని ఆమె పేర్కొంది.
ఆమె మిల్క్ ఫ్రూట్ , స్టార్ ఫ్రూట్, దానిమ్మ, బర్మీస్ ద్రాక్ష, చెర్రీ, మల్బరీ, స్ట్రాబెర్రీ, సీతాఫలం మరియు పాషన్ ఫ్రూట్‌లను కూడా పెంచింది. కొన్ని ఔషధ మొక్కలలో తులసి , చిత్తామృతం , పనికూర్క్క (పట్టా అజ్వైన్), కచోళం ఉన్నాయి. ఆమె పొడి ఆకులను సేకరించి వాటిని మట్టికి రక్షక కవచంగా మారుస్తుంది మరియు ప్రతి సంవత్సరం కృత్రిమ చెరువులో దాదాపు 4 లక్షల లీటర్ల వర్షపు నీటిని సేకరిస్తుంది.
నేను బయట నుండి ఏమీ కొనను. కొన్ని అవసరాల కోసం మేము బయటి నుండి వేప రొట్టెలు మరియు విత్తనాలను కొనుగోలు చేస్తాము, కానీ ఖర్చులు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి అని స్వప్న తెలిపింది. ఆమె వైవిధ్యభరితమైన జ్ఞానం మరియు విజయవంతమైన ప్రయోగాలకు, ఈ సంవత్సరం ప్రారంభంలో భారతీయ వ్యవసాయ పరిశోధనా సంస్థ (ICAR) ఆమెకు ‘ఇన్నోవేటివ్ ఫార్మర్’ అవార్డును అందించింది.
