Aquaponics: ఆక్వాపోనిక్స్‌లో పూల మొక్కల పెంపకం

Aquaponics: ‘‘ఆక్వాపోనిక్స్‌’’ అనే పదం రెండు పదాల నుండి ఉద్భవించింది, అంటే ఆక్వాకల్చర్‌ (చేపల పెంపకం) మరియు హైడ్రోపోనిక్‌ (మట్టి లేకుండా మొక్కలను పెంచే పద్ధతి). ఈ విధంగా, ఆక్వాపోనిక్స్‌ అనేది దాదాపు క్లోజ్డ్‌-లూప్‌ సిస్టమ్‌లో కలిసి చేపలు మరియు మొక్కలను పెంచడంగా నిర్వచించబడిరది, ఇక్కడ మూడు జీవుల మధ్య సహజీవన అనుబంధం ఉంటుంది. చేపలు, బ్యాక్టీరియా మరియు మొక్కలు. హైడ్రోపోనిక్‌ మీడియా బెడ్‌లు బయో-ఫిల్టర్‌గా పనిచేస్తాయి, ఇది చేపల నీటి నుండి ఆమ్లాలు, వాయువులు మరియు అమ్మోనియా, నైట్రేట్‌లు, ఫాస్ఫేట్లు మొదలైన ఇతర విష రసాయనాలను తొలగించడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. ఆక్వాపోనిక్‌ వ్యవస్థలో పువ్వులు పెంచడం అనేది చాలా కొత్త మరియు ఉత్తేజకరమైన ప్రక్రియ. నాటడానికి మట్టి మరియు పెద్ద స్థలం అవసరం లేకుండా, ఆక్వాపోనిక్స్‌ వంటి రక్షిత స్థితిలో పూల మొక్కలను పెంచవచ్చు, ఇక్కడ అవి మంచి రంగుతో తులనాత్మకంగా పెద్ద సైజు పుష్పాలను ఇవ్వగలవు.

ఆక్వాపోనిక్స్‌లో పువ్వులు పెంచడానికి కారకాలు :

1. ఉష్ణోగ్రత :
ఆక్వాపోనిక్స్‌లో పెరుగుతున్న పువ్వు రకం వ్యవస్థ యొక్క ఖచ్చితమైన ఉష్ణోగ్రతను నిర్ణయిస్తుంది. మొక్కలు మరియు చేపల పరస్పర ప్రయోజనాల కోసం గాలి మరియు నీటి ఉష్ణోగ్రతను సాధ్యమైనంత వరకు ఆదర్శ శ్రేణిలో ఉంచడం చాలా అవసరం.

నీటి ఉష్ణోగ్రత :
వెచ్చని నీరు పూల మొక్కల మూల పెరుగుదలను సులభతరం చేస్తుంది. అందువల్ల, నీటి ఉష్ణోగ్రత పరిధిని 150 సెం. ` 210 సెం. వద్ద నిర్వహిస్తాము.

గాలి ఉష్ణోగ్రత :
గాలి ఉష్ణోగ్రత నీటి కంటే వెచ్చగా ఉండాలి. ఇది ఏపుగా మరియు పూల పెరుగుదలను ప్రోత్సహిస్తుంది. ఈ కారణంగా, నియంత్రిత వాతావరణంలో నిర్వహించాల్సిన సరైన గాలి ఉష్ణోగ్రత సుమారుగా 210 సెం. ` 290 సెం. ఉండాలి. మొక్కలకు స్థిరమైన నీటి సరఫరా అందించబడుతున్నందున, కొంచెం ఉష్ణోగ్రత ఎక్కువగా ఉన్నా మొక్కలు ఎండిపోవు.

నీటి ఉదజని సూచిక :
నీటి ఉదజని సూచిక స్థాయిని సరిగ్గా నిర్వహించడం ఆక్వాపోనిక్‌ వ్యవస్థకు అత్యంత కీలకమైన కారకాల్లో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఈ వ్యవస్థకు మూడు ప్రధాన జీవుల (మొక్క, చేపలు మరియు బ్యాక్టీరియా) అనుబంధం కారణంగా ఉదజని సూచిక స్థాయి యొక్క సరైన నిర్వహణ చాలా అవసరం. కాబట్టి, చేపలు మరియు మొక్కలకు సరైన వాతావరణాన్ని నిర్ధారించడానికి, నీటి ఉదజని సూచిక స్థాయిని తటస్థ విలువ 7కి దగ్గరగా ఉంచాలి.

ఆక్వాపోనిక్స్‌ సిస్టమ్స్‌లో పువ్వులు పెరగడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు :
ఆక్వాపోనిక్‌ వ్యవస్థకు పూలను జోడిరచడం వల్ల ఇంటి తోటకు అనేక ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి మరియు వాటిలో కొన్ని ఇక్కడ ఉన్నాయి.

1. తెగులు నియంత్రణ :
తెగులు సమస్యలను ఎదుర్కోవటానికి, ఆక్వాపోనిక్స్‌లో రసాయన పురుగు మందులను ఉపయోగించరాదు. ఈ వ్యవస్థలో, తెగుళ్ళు సాధారణంగా సహజమైన పెస్ట్‌ కంట్రోల్‌ విధానాలను ఉపయోగించడం ద్వారా నియంత్రించబడతాయి. అవి ప్రధాన పంటలలో వృద్ధి చెందడానికి బదులుగా తెగుళ్లను ఆకర్షిస్తాయి.

2. వంటల ఉపయోగం :
అనేక పువ్వులు తినదగినవి, అందువల్ల రుచిని మెరుగుపరచడానికి లేదా వంటలను అలంకరించడానికి జోడిరచవచ్చు మరియు భోజనానికి ప్రత్యేకమైన రుచిని తీసుకురావడానికి రెసిపీలో కూడా చేర్చవచ్చు.

3. పరాగ సంపర్కాలను ఆహ్వానిస్తుంది :
ఆక్వాపోనిక్స్‌ తోటలో పూలను చేర్చడం వల్ల పరాగసంపర్క ప్రక్రియలో సహాయపడే సీతాకోకచిలుకలు మరియు తేనెటీగలు వంటి ప్రయోజనకరమైన కీటకాలను ఆకర్షిస్తుంది. ఈ పరాగ సంపర్క కీటకాలు పువ్వులు పండ్లు రావడానికి సహాయపడతాయి. కాబట్టి, వాటిని గార్డెన్‌లోకి ఆహ్వానించడం వల్ల కాలీఫ్లవర్‌, దోసకాయ మరియు బెండ వంటి పరాగసంపర్కం అవసరమయ్యే మొక్కలకు గొప్ప సహాయం అవుతుంది.

4. సౌందర్య మరియు చికిత్సా కారణాలు :
పువ్వులు వాటి సౌందర్య స్వభావానికి ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఆక్వాపోనిక్స్‌ గార్డెన్‌లో వాటిని కలిగి ఉండటం వల్ల పర్యావరణానికి కళాత్మక సౌందర్యం చేకూరుతుంది. పువ్వులు పెరగడం, అందమైన మరియు రంగురంగుల వాతావరణాన్ని కలిగి ఉండటం వల్ల ప్రతిరోజూ మానసిక స్థితిని ప్రకాశవంతం చేస్తుంది.

5. పూల వ్యాపారం :
ఆక్వాపోనిక్స్‌లో, పూల వ్యాపారాన్ని ప్రారంభించడానికి అనేక వాణిజ్య పూల పంటలను పెంచవచ్చు. ఇంట్లో తయారు చేసిన బొకేలు మరియు ఇతర పూల అలంకరణలను ప్రత్యేక సందర్భాలలో తయారు చేసి సరఫరా చేయవచ్చు. చిన్న కోత పూల వ్యాపారాన్ని కూడా ఏర్పాటు చేసుకోవచ్చు.

Also Read: Water Testing: సాగు నీటి పరీక్ష- నమూనా సేకరణ మరియు ఆవశ్యకత

Aquaponics

ఆక్వాపోనిక్‌ సిస్టమ్‌ :

1. మీడియా ఆధారిత వ్యవస్థ మరియు
2. న్యూట్రియంట్‌ ఫిల్మ్‌ టెక్నిక్‌

ఆక్వాపోనిక్‌ వ్యవస్థకు తగిన చేపలు :
విస్తృత శ్రేణి చేపలను ఆక్వాపోనిక్స్‌ కింద పెంచడానికి ఎంచుకోవచ్చు, అయితే ఎంచుకున్న చేప రకాలు నీటి పిహెచ్‌, ఉష్ణోగ్రత మరియు పెరిగిన మొక్కలకు సమానమైన ప్రాధాన్యతను కలిగి ఉండాలి. దీనిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, తిలాపియా, క్యాట్‌ఫిష్‌, కార్ప్‌, మరియు లార్జ్‌మౌత్‌ బాస్‌ మొదలైనవి ఆక్వాపోనిక్స్‌లో తీసుకోగల అత్యంత అనుకూలమైన తినదగిన చేపలు. ఇవి కాకుండా, గోల్డ్‌ ఫిష్‌, కోయి, స్వోర్డ్‌ ఫిష్‌ మరియు మోలీఫిష్‌ మొదలైన కొన్ని అలంకారమైన చేపలను చేర్చవచ్చు.

ఆక్వాపోనిక్‌ వ్యవస్థకు తగిన పూల పంటలు :
చాలా వరకు పూల పంటలు మట్టి రహిత మీడియా ఆధారిత ఆక్వాపోనిక్స్‌ విధానంలో బాగా వస్తాయి, ఎందుకంటే అవి మొక్కల మూలాలకు దృఢమైన ఎంకరేజ్‌ను అందించగలవు. ఆక్వాపోనిక్‌ విధానంలో పెరగడానికి అత్యంత అనుకూలమైన కొన్ని ముఖ్యమైన పువ్వులు క్రింద చర్చించబడ్డాయి.

1. బంతి :
బంతి ఆక్వాపోనిక్స్‌ గార్డెన్‌ కింద పెరగడానికి సులభమైన పూల పంటలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. అవి వివిధ రకాలైన నారింజ మరియు పసుపు పువ్వులను ఉత్పత్తి చేస్తాయి మరియు వాటిని స్థానిక మార్కెట్‌లలో వదులుగా ఉండే పువ్వులకు విక్రయించవచ్చు. అంతేకాకుండా, ఆక్వాపోనిక్‌ గార్డెన్‌లో పండిరచే కూరగాయలకు ఇవి ఉత్తమ సహచర మొక్కలలో ఒకటిగా పేరుగాంచాయి, ఎందుకంటే వాటి తీవ్రమైన వాసన పురుగుల వికర్షకంగా పనిచేస్తుంది మరియు అవాంఛిత మరియు హానికరమైన తెగుళ్లను తోట నుండి దూరంగా ఉంచుతుంది.

2. గులాబీలు :
గులాబీలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన కట్‌ ఫ్లవర్‌ మొక్కలలో ఒకటి. ఇది ఆక్వాపోనిక్స్‌ విధానంలో బాగా పెరిగే పుష్పం.ఆక్వాపోనిక్‌ గార్డెన్‌లో వివిధ రకాల గులాబీలను పెంచవచ్చును, అయితే ఈ వ్యవస్థలో వాటికి సమతుల్యమైన ‘‘ఎన్‌పి’’ మరియు ‘‘కె’’ అందించబడుతున్నాయని నిర్ధారించుకోవాలి. ఈ పోషకాలు గులాబీలలో ఆరోగ్యకరమైన ఆకుల పెరుగుదల మరియు ప్రకాశవంతమైన రంగులను నిర్ధారిస్తాయి. గులాబీలు గ్రో బెడ్‌ల క్రింద అలాగే తేలియాడే తెప్పలలో బాగా వస్తాయి, అయితే గులాబీ ఉత్పత్తికి అత్యంత విస్తృతంగా అనుసరించే ఆక్వాపోనిక్‌ పద్ధతి ఎన్‌ఎఫ్‌టి టెక్నిక్‌.

3. నాస్టూర్టియం :
నాస్టూర్టియం పువ్వులు చాలా ఆకర్షణీయంగా ఉంటాయి మరియు పరిసరాలను అందంగా మార్చడంలో సహాయపడతాయి. ఈ మొక్క యొక్క పువ్వులు మరియు ఆకులు తినదగినవి. ఆకులను ఆహార పదార్థాలకు సువాసన కోసం ఉపయోగించవచ్చు, అయితే పువ్వులు వంటకాలను అలంకరించడానికి విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు. ఈ మొక్క అద్భుతమైన పెస్ట్‌ రిపెల్లెంట్‌గా ఉపయోగపడుతుంది, తద్వారా ఇతర ప్రధాన పంట మొక్కలను తెగులు ముట్టడి నుండి రక్షించడానికి ప్రయోజనకరమైన సహచర పంటగా ఉపయోగించబడుతుంది.

4. కలువపువ్వు (వాటర్‌ లిల్లీ) :
ఇవి సులువుగా పెరిగే స్వభావం, ఎదుగుదల సమయంలో తక్కువ శ్రద్ధ అవసరం, ఎంచుకోవడానికి విస్తృత శ్రేణి రంగు వైవిధ్యాన్ని అందించడం మరియు విస్తృత శ్రేణి పెరుగుతున్న పరిస్థితులకు సహనం కలిగి ఉండటం వల్ల ఇవి ఆక్వాపోనిక్‌ గార్డెన్‌కు సరైనవిగా పరిగణించబడతాయి. కాంతి వ్యాప్తిని తగ్గించడానికి హోల్డింగ్‌ ట్యాంక్‌ యొక్క ఉపరితల కవరేజ్‌ కోసం, కలువపువ్వును పెంచవచ్చు, ఇది నాచు పెరుగుదలను తగ్గిస్తుంది.

5. గుర్రపుడెక్క (వాటర్‌ హైసింత్‌) :
వాటర్‌ హైసింత్‌ ఆక్వాపోనిక్‌ గార్డెన్‌కి అద్భుతమైన మొక్క, ఎందుకంటే వాటి లోపల పెరుగుతున్న చేపల కోసం నీటిని శుభ్రపరచడం మరియు శుద్ధి చేయడం వంటివి చేయగలవు. అందువల్ల, ఈ మొక్క నీటి మార్పులకు సున్నితంగా ఉండే చేపలకు చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని నివేదించబడిరది. ఈ మొక్క ఎదుర్కొంటున్న ప్రధాన సవాలు దాని శీఘ్ర పెరుగుదల స్వభావం. అందువల్ల, ఈ మొక్క యొక్క అధిక పెరుగుదలను అదుపులో ఉంచడం అవసరం.
ఆక్వాపోనిక్‌ గార్డెన్‌లో పువ్వులు చేర్చబడినప్పుడు, అవి చుట్టుపక్కల వాతావరణాన్ని అందంగా మార్చడమే కాకుండా తెగుళ్ళ నివారణలో సహాయపడటం వరకు అనేక పరంగా ప్రయోజనాలను అందిస్తాయి. ఆక్వాపోనిక్‌ గార్డెన్‌ కోసం మొక్కల ఎంపిక అన్ని పెరుగుతున్న కారకాలను దృష్టిలో ఉంచుకొని చాలా జాగ్రత్తగా చేయాలి. ఆక్వాపోనిక్‌ విధానంలో అనేక తినదగినవి అలాగే తినదగినవి కాని పూల పంటలు పెంచడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. పైన పేర్కొన్న పూల పంటలు ఆక్వాపోనిక్‌ వ్యవస్థకు ఉత్తమంగా పరిగణించబడతాయి.

Also Read: Integrated Water Resources Management: నీటి పారుదల శాఖ- సమికృత నీటి నిర్వహణలు