Women Farmers: ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ పిలుపు మేరకు దేశంలో సహజ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించేందుకు అన్ని విధాలా కృషి చేస్తున్నారు. సహజ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి హిమాచల్ ప్రదేశ్లో కూడా నిమగ్నమైంది. హిమాచల్ ప్రదేశ్లో మహిళా రైతులు సహజ వ్యవసాయం ద్వారా కొత్త విజయగాథను రాస్తున్నారు. రాష్ట్రంలో సహజ వ్యవసాయాన్ని అవలంబిస్తున్న రైతుల సంఖ్య సగానికిపైగా ఉంది. మహిళా ఉత్పత్తిదారులు చిన్న తరహా వ్యవసాయంలో విప్లవాత్మకమైన వ్యవసాయ పద్ధతిని అవలంబించేలా తమ సంఘాలను బలవంతం చేసేందుకు కృషి చేశారు.
హిమాచల్ ప్రదేశ్లో సహజ వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహించడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 2018లో ప్రకృతి కృషి ఖుషాల్ కిసాన్ను ప్రారంభించింది. ఈ సాంకేతికతకు పద్మశ్రీ అవార్డు గ్రహీత సుభాష్ పాలేకర్ పేరు మీదుగా సుభాష్ పాలేకర్ నేచురల్ ఫార్మింగ్ (SPNF) అని పేరు పెట్టారు. రసాయనిక ఎరువులు, పురుగుమందుల వాడకం వల్ల భూమిలో ఎరువుల సామర్థ్యం తగ్గిపోయి దిగుబడి కూడా తగ్గుతోందని ఆయన తన పరిశోధనలో గుర్తించారు. అయితే సహజ వ్యవసాయం ద్వారా దీనిని సరిదిద్దవచ్చని తెలిపారు. .
అధికారిక లెక్కల ప్రకారం 9,388 హెక్టార్లలో 1.68 లక్షల మంది రైతులు ఈ పద్ధతిని అనుసరించారు, ఇందులో 90,000 మంది మహిళా రైతులు ఉన్నారు. అనితా నేగి అనే మహిళా రైతు మాట్లాడుతూ సహజ వ్యవసాయం మా జీవితాలు మరియు జీవనోపాధిలో సానుకూల మార్పును తీసుకువచ్చింది. మేము మార్కెట్ నుండి ఏమీ కొననవసరం లేనందున మా ఖర్చు తగ్గిందని ఆమె ఇంకా చెబుతుంది. దేశీ ఆవు మూత్రం మరియు పేడతో పొలంలోనే అన్ని ఇన్పుట్లను తయారు చేస్తాము. మరీ ముఖ్యంగా, ప్రతికృతి ఖేటీ ఖుషాల్ కిసాన్ యోజన కింద శిక్షణ మాకు చాలా జ్ఞానం మరియు విశ్వాసాన్ని ఇచ్చాయి అని ఆమె చెప్తున్నారు.
Also Read: కొబ్బరిసాగులో దూసుకెళ్తున్న ఆదర్శ రైతు మహిళా
క్యాన్సర్ వంటి ప్రమాదకరమైన వ్యాధి కారణంగా తన కుటుంబ సభ్యులను కోల్పోయిన అనితా నేగి సహజ వ్యవసాయాన్ని అనుసరించింది. నేచురల్ ఫార్మింగ్ యొక్క ఉత్పత్తిని తీసుకోవడం ద్వారా, క్యాన్సర్ వంటి తీవ్రమైన వ్యాధులను నివారించవచ్చని ఆమె చెబుతుంది. దీనితో పాటు ఇది స్థిరమైన వ్యవసాయ వ్యవస్థ. ఇప్పుడు నేను ఆరోగ్యకరమైన ఉత్పత్తులను పండించడమే కాకుండా, రైతులు మరియు వినియోగదారులకు మంచి ఆరోగ్యం ఉండేలా సహజ వ్యవసాయాన్ని అవలంబించాలని నా సమాజంలో అవగాహన కల్పిస్తున్నాను ఆమె అన్నారు.
ప్రతికృతి ఖేతి కిసాన్ కుశాల్ యోజన ) యొక్క ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ రాజేశ్వర్ సింగ్ చందేల్ మాట్లాడుతూ వ్యవసాయం మరియు సమాజంలో మహిళా రైతులు పోషించే ముఖ్యమైన పాత్రను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే, వారి దృష్టి ఇప్పుడు శిక్షణ మరియు సామర్థ్యాన్ని పెంపొందించడంపై ఉంది. మహిళా రైతుల నుంచి మంచి స్పందన లభిస్తోందని అన్నారు. ఇది విజ్ఞానంతో మహిళలను శక్తివంతం చేస్తోంది మరియు వారు ఇప్పుడు వారి ఉత్సాహభరితమైన భాగస్వామ్యంతో సహజ వ్యవసాయాన్ని మరింత అభివృద్ధి చేయడానికి సహాయం చేస్తున్నారు.
ముఖ్యమంత్రి జై రామ్ ఠాకూర్ 2022-23 బడ్జెట్ ప్రసంగంలో 50,000 ఎకరాలను సహజ వ్యవసాయం కిందకు తీసుకువస్తామని ప్రకటించారు. ఈ ఆర్థిక సంవత్సరంలో రైతులను నమోదు చేసి సహజ రైతులుగా ధ్రువీకరిస్తామని తెలిపారు. హిమాచల్ ప్రదేశ్లో 10.84 శాతం భూమి చిన్న, సన్నకారు రైతులు మరియు కేవలం 0.30 శాతం మాత్రమే పెద్ద రైతులు ఉన్నారు, కూరగాయల ఉత్పత్తి ఏటా రూ. 3,500-4,000 కోట్ల ఆదాయాన్ని ఆర్జిస్తోంది. వ్యవసాయ శాఖ లెక్కల ప్రకారం సంప్రదాయ వ్యవసాయానికి హెక్టారుకు దాదాపు రూ.2.30 లక్షలు, సహజ వ్యవసాయానికి హెక్టారుకు రూ.లక్ష ఖర్చు అవుతుంది.
Also Read: 20 ఎకరాలు సాగు చేస్తున్న మహిళా రైతు జ్యోతి కన్నీటి కథ