Farmer Success Story: సంప్రదాయ పంటల కంటే హార్టికల్చర్ పంటల ద్వారా ఎక్కువ లాభాలు

Farmer Success Story: హర్యానాలోని ఫతేహాబాద్ జిల్లాకు చెందిన రాహుల్ దహియా హార్టికల్చర్ రంగంలో అధునాతన వ్యవసాయ పద్ధతులను అవలంబించారు. 23 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో అనేక పండ్ల తోటల సాగు చేస్తున్నాడు. ఇందులో 13 ఎకరాల భూమి తనది కాగా మిగిలిన 10 ఎకరాలు కౌలుకు తీసుకున్నాడు. 2 ఎకరాల్లో జామ సాగుతో హార్టికల్చర్‌ను ప్రారంభించాడు. నేడు అతను తన తోటలలో జామతో పాటు రేగు, పీచు, అరటి, మాల్టా, టాన్జేరిన్, బొప్పాయి, సీజనల్ పండ్లను కూడా నాటాడు.

డెహ్మాన్ గ్రామానికి చెందిన రాహుల్ దహియా 4 ఎకరాల్లో జామ రకం హిసార్ సఫేదా, 5 ఎకరాల్లో పీచు రకం షేన్ పంజాబ్, 5 ఎకరాల్లో ప్లం రకం సట్లెజ్ పర్పుల్, 2.5 ఎకరాల్లో అరటి రకం జీ-9 సాగు చేశారు. మిగిలిన భూమిలో, బొప్పాయి, సీజనల్, మాల్టా మరియు టాన్జేరిన్ సాగుతో పాటు కోళ్ల పెంపకం కూడా జరుగుతుంది. రాహుల్ దహియా హార్టికల్చర్ ప్రారంభించడానికి ముందు ICAR-ఇండియన్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్, అగ్రికల్చరల్ ఎకనామిక్స్ విభాగం మరియు కృషి విజ్ఞాన కేంద్రం, ఫతేహాబాద్ నుండి సమాచారాన్ని సేకరించారు. రాహుల్ దహియా వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తలతో నిరంతరం టచ్‌లో ఉన్నారు. వారి సలహా మేరకు వ్యవసాయంలో అధునాతన పద్ధతులను అవలంబిస్తున్నారు. వ్యవసాయం వల్ల మంచి లాభాలు వచ్చే అవకాశం ఉందని రాహుల్ చెప్పారు. మీరు కొంచెం భిన్నంగా ఆలోచించాలి మరియు కొంచెం తెలివిగా వ్యవహరించాలని రైతులకు సూచించారు.

రాహుల్ దహియా వ్యవసాయ విధానాన్ని మార్చడంలో క్రమంగా లాభం పెరిగింది. అతను తన ఉత్పత్తులను ఢిల్లీ, హర్యానా మరియు పంజాబ్ పండ్ల మార్కెట్లలో విక్రయించడం ప్రారంభించాడు. ఇది అతనికి లాభదాయకంగా మారింది. రాహుల్ దహియా ప్రభుత్వం యొక్క అనేక పథకాలను సద్వినియోగం చేసుకోవడం ద్వారా వ్యవసాయ ఖర్చును కూడా తగ్గించారు. ప్రభుత్వ రాయితీలను కూడా సద్వినియోగం చేసుకున్నాడు. డ్రిప్ ఇరిగేషన్‌పై 90 శాతం సబ్సిడీని సద్వినియోగం చేసుకొని ఉద్యానవనంలో ఈ పద్ధతిని ఉపయోగించారు. నిజానికి అతను ఉండే ప్రాంతంలో నీరు ఉప్పగా ఉంటుంది. అందువల్ల బిందు సేద్యం కోసం చెరువును నిర్మించాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. నేషనల్ హార్టికల్చర్ మిషన్ కింద కమ్యూనిటీ చెరువును కూడా నిర్మించాడు.

రాహుల్ దహియా తన తోటపనిలో అంతర పంటల పద్ధతులను కూడా పొందుపరిచాడు. ఒకే విస్తీర్ణంలో రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పంటలను ఒకే సమయంలో వివిధ వరుసలలో పండించడాన్ని అంతర పంట అంటారు. వర్షాకాలంలో నేల కోతను అరికట్టడంలో అంతర పంటలు ఉపయోగపడతాయి. అంతర పంటల సాంకేతికత కూడా రైతుల నష్టాన్ని తగ్గిస్తుంది. ఒక పంట నాశనం అయిన తర్వాత కూడా అనుబంధ పంట దిగుబడిని ఇస్తుంది. పంటల వైవిధ్యం వల్ల వ్యాధులు, చీడపీడల ప్రభావం కూడా తక్కువగా ఉంటుంది. అంతర పంటలలో ఒకదానికొకటి ఉపయోగపడే పంటలను ఎంచుకోవాలి. అంతర పంటల పద్ధతులతో పాటు కోళ్ల పెంపకం, చేపల పెంపకం, ఆవుల పెంపకం ద్వారా రైతులు తమ ఖర్చును తగ్గించుకుని లాభాల శాతాన్ని పెంచుకోవచ్చని రాహుల్ చెబుతున్నారు. ఈ విధంగా పొలాలకు సహజసిద్ధమైన ఎరువు కూడా లభిస్తుంది.

రాహుల్ దహియా పండ్ల నర్సరీని కూడా ఏర్పాటు చేశారు. అతని నర్సరీని హర్యానా హార్టికల్చర్ బోర్డ్ మరియు నేషనల్ హార్టికల్చర్ బోర్డ్ గుర్తించాయి. ఇందులో పీచు రకం షేన్ పంజాబ్, ప్లం రకం సట్లెజ్ పర్పుల్, జామ రకం హిసార్ సఫేదా మొక్కలు ఎక్కువగా డిమాండ్ చేస్తున్నాయి. రాహుల్ దహియా ఈ పండ్ల మొక్కలన్నింటినీ సబ్సిడీ ధరకు మాత్రమే విక్రయిస్తున్నాడు. రైతులు పండించే సంప్రదాయ పంటల కంటే హార్టికల్చర్ పంటలు ఎక్కువ లాభాలను ఇస్తాయని రాహుల్ దహియా అభిప్రాయపడ్డారు. వరి, గోధుమలు లేదా కూరగాయల కంటే ఉద్యానవనాల ద్వారా 10 నుండి 15 శాతం ఎక్కువ ఆదాయం వస్తుంది. ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్‌లో చేరడం ద్వారా రైతులు తమ లాభాలను పెంచుకోవచ్చు. ఉద్యానవనానికి ఉపాధి అవకాశాలను కూడా కల్పించే అవకాశం ఉంది. 30 నుంచి 35 మంది గ్రామీణ యువకులను తనతో కలుపుకున్నాడు. రాహుల్ దహియా ఇతర రైతులకు స్ఫూర్తిదాయకంగా మారడం ద్వారా వారికి మార్గనిర్దేశం చేస్తున్నారు. అతని గ్రామమైన డెహ్మాన్‌లో మొత్తం 450 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో ఎక్కువ మంది రైతులు ఈ పద్ధతులను అనుసరించి లాభాలను ఆర్జిస్తున్నారు.