వానపాములతో వర్మి కంపోస్ట్

                         రైతు పంట కోసిన తర్వాత లభించే సేంద్రియ వ్యర్థ పదార్ధాలను, పశువుల ఎరువును, కూరగాయల వ్యర్థ పదార్థాలను, వ్యవసాయ ఆధారిత పరిశ్రమల ద్వారా లభించే వ్యర్థ పదార్ధాలను ఉపయోగించి వర్మి కంపోస్టును తయారు చేసుకోవాలి. ఈ వర్మి కంపోస్ట్‌ తయారీ కోసం రైతులు తమకు అందుబాటులో గల వానపాములను ఉపయోగించి అధిక పోషక విలువలు గల వర్మి కంపోస్ట్‌ను పొందవచ్చు. ఈ వర్మి కంపోస్ట్‌ వాడకం వల్ల వాతావరణ మరియు నీటి కాలుష్యాన్ని తగ్గించి భూమిలో ఉన్న ప్రయోజనకరమైన సూక్ష్మజీవుల సంఖ్యను పెంచుకోవచ్చు.

                       వానపాములు సేంద్రియ నిల్వలు ఎక్కువగా ఉన్న నేలల్లో బొరియలు చేసి నేలను గుల్లపరుస్తుంటాయి. అందువల్ల వీటిని రైతు మిత్రులుగా గుర్తించారు. వీటిని వివిధ రకాల సేంద్రియ వ్యర్ధాల మీద వేసినప్పుడు, వ్యర్ధాలను ఆహారంగా తీసుకొని విసర్జన చేస్తుంటాయి. ఈ విసర్జన పదార్థాన్నే ‘‘వర్మి కంపోస్ట్‌’’ అంటారు. ఈ వర్మి కంపోస్ట్‌లో నత్రజని, భాస్వరం, పొటాష్‌, సూక్ష్మపోషకాలు పశువుల ఎరువుల కన్నా దాదాపు 50 శాతం అధికంగా ఉంటాయి.

                 భూమిపై పొరల్లో ఉంటూ బొరియలు చేయని వానపాములు సేంద్రియ వ్యర్థ పదార్ధాల నుండి కంపోస్ట్‌ చేయడానికి పనికివస్తాయి. ఈ బొరియలు చేయని మరియు వర్మి కంపోస్ట్‌ను తయారుచేయడానికి అనువైన వానపాము రకాలు పెరియోనిక్స్‌, ఎక్స్‌కవేటస్‌, యూడ్ల్రిస్‌ యూజని, ఐసీనియా ఫోటిడా, లాంపిటో మారుతి.

                 వీటిలో ఐసీనియా ఫోటిడా, పెరియోనిక్స్‌ ఎక్స్‌కవేటస్‌ మన వాతావరణానికి అనువైనవి మరియు ఎక్కువ వ్యర్థ పదార్థాలను తింటూ తక్కువ కాలంలో కంపోస్ట్‌ను తయారు చేసుకోవచ్చు.

               దీనిలో ఒక మీటరుకు ఫాగర్స్‌ మరియు రెండు మీటర్లకు స్ప్రింక్లర్స్‌ను బిగించుకొనవలయును. ఫాగర్స్‌ను ఎండవేడిమి ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు ఉపయోగించి వేడిని తగ్గించుకోవచ్చును. స్ప్రింక్లర్స్‌ను బెడ్ల‌ను తడపడానికి ఉపయోగించుకోవచ్చును లేదా పాత గోనె సంచులను తడిపి లేదా ఎండిన గడ్డిని బెడ్‌పై వేసి రోజు నీరు పెట్టి నిరంతరం తేమ ఆవిరి కాకుండా చూడవచ్చు. షెడ్‌ వేయడం వల్ల వానసాముకు నీడనివ్వడమేకాక ఎరువుల నుంచి తేమ త్వరగా ఆవిరైపోకుండా వర్షపు నీరు నేరుగా ఎరువు మీద పడి పోషకాలు నష్టపోకుండా రక్షించుకోవచ్చు.

                       వర్మి కంపోస్టులో నత్రజని 1.5 నుండి 1.8 శాతం, భాస్వరం 0.8 నుండి 1.0 శాతం, పొటాషియం 1.0 నుండి 1.2 శాతం, కాల్షియం 3049 పి.పి.యం, మెగ్నీషియం 4080 పి.పి.యం, మాంగనీస్‌ 1296 పి.పి.యం, ఇనుము 1125.8 పి.పి.యం, జింక్‌ 139.8 పి.పి.యం, కాపర్‌ 16.5 పిపియమ్‌ ఉంటుంది. ఇవియే కాకుండా మొక్కల్లో రోగ నిరోధక శక్తిని పెంచే ఆక్టినోమైసిటీస్‌ మరియు వివిధ రకాలైన ఎంజైములు, హార్మోనులు, విటమిన్లు, భాస్వరాన్ని కరిగించే సూడోమోనాస్‌ బ్యాక్టీరియా మొదలగునవి లభిస్తాయి.

                       వానపాములు ఎరువును అన్ని పంటలకు వేయవచ్చు. పూల కుండీల్లో అయితే కుండీకి 200 గ్రా. చొప్పున వేయాలి. 5 సంవత్సరాలు ఉన్న జామ, మామిడి, బత్తాయి, సపోట, కొబ్బరి తోటలకు ప్రతి మొక్కకు 5 నుండి 8 కిలో చొప్పున రెండు, మూడు దఫాల్లో ప్రతిసారి వేయ్యచ్చు. వరి, మొక్కజొన్న పంటలకైతే ప్రతి ఎకరాకు 1 టన్ను చొప్పున నాటిన తర్వాత, పొద్దుతిరుగుడు, పత్తి పంటలకు ఎకరాకు 1.5 టన్నులు దుక్కిలో వేయవచ్చును.

                       సాధారణంగా రైతులు పంటలపై ద్రవరూపంలో ఉన్న ఎరువులను పిచికారీ చేస్తూ వుంటారు. వీటి కొనుగోలుకై అధికమైన ఖర్చు చేస్తు ఉంటారు. కాబట్టి వర్మి కంపోస్ట్‌ తయారు చేసుకొనే రైతు కొద్దిపాటి యాజమాన్యంతో ఎంతో విలువలైన పోషకాలను, మొక్క పంటల ఎదుగుదలకు తోడ్పడే వర్మివాష్‌ను అతి తక్కువ ఖర్చుతో తయారు చేసుకొనే అవకాశం వుంది.

                       వర్మివాష్‌ తయారీకి గాను 200 లీటర్ల పరిమాణం గల ప్లాస్టిక్‌ డ్రమ్‌ను తీసుకొని అందులో మొదటి పావు వంతు భాగాన్ని నిమ్మ కాయ సైజులో క రాళ్ళతో నింపాలి. తర్వాత పావు వంతు భాగాన్ని ఇటుక ముక్కలతో నింపాలి. ఆ పిదప పావు వంతు భాగాన్ని ఇసుకతో నింపాలి. చివరి లేదా పై పావు వంతు భాగాన్ని నాణ్యత గల వర్మికంపోస్ట్‌ మరియు 0.518 పరిమాణం గల వానపాములు వదలాలి. ఈ విధంగా నింపబడిన డ్రమ్‌ పై భాగాన అధిక భాగంలో మూడు చిల్లులు గల 5 లీటర్ల పరిమాణంలో ఉన్న మట్టికుండను చూరు నుండి వ్రేలాడ దీయాలి. ఈ చిల్లులకు పత్తి వత్తులు కూడా అమర్చాలి. ఈ కుండలో నీళ్ళు నింపాలి. అప్పుడు ప్రతిరోజు దాదాపుగా 500 నుండి 750 మి.లీ నీరు పత్తి వత్తు ద్వారా చుక్క చుక్కలుగా జారి కింద ఉన్న డ్రమ్‌లో పడతాయి. ఇది మెల్ల మెల్లగా డ్రమ్‌లోని వివిధ పొర ద్వారా ఇంకుతూ అడుగున చేరి అక్కడ డ్రమ్‌కు గ కొళాయి ద్వారా రోజుకు 250 నుండి 300 మి.లీ వర్మి వాష్‌ అనగా వానపాము శరీర స్రావము మరియు వర్మీ కంపోస్ట్‌ ఎరువు సారం కలగలిసి బయటకి వస్తుంది. దీన్ని సేకరించి జాగ్రత్త పరచుకోవాలి.

                సాధారణంగా అన్ని పంటలకు అన్ని దశల్లో పిచికారీగా దీన్ని 10 శాతం ఉపయోగించుకోవచ్చు. మరి ముఖ్యంగా పంట వాతావరణం కలిగి పలురకాల ఎద్దడి సమయాల్లో లేదా నాణ్యతా ప్రమాణాల పెంపుదలకై పూలు, కాయగూరులు, నర్సరీ బెడ్‌ లాంటివి వాడుకొని చక్కని ఫలితం పొందవచ్చును.

               రైతు తమకు అవసరమైన వానపాములను తోటి రైతు నుంచి గాని, వ్యవసాయ విశ్వ విద్యాలయం నుంచి గాని, ఇతర ప్రభుత్వ సంస్థల నుంచి గాని కొనుగోు చేయవచ్చు కాబట్టి రైతులు స్వయంగా వర్మి కంపోస్ట్‌ను మరియు వర్మి వాష్‌ను తయారు చేసుకొని రసాయనిక ఎరువుల వాడకాన్ని తగ్గించి రాబోయే కాలంలో సేంద్రియ సాగును ముందుకు తీసుకెళ్ళడానికి వర్మి కంపోస్ట్‌ ఎంతగానో దోహదపడుతుంది.

Leave Your Comments