Zinc Deficiency in Crops: జింక్ లోపం లక్షణాలు వివిధ మొక్కల జాతులలో విస్తృత వైవిధ్యాన్ని చూపుతాయి. సాధారణంగా ఈనెల మధ్య క్లోరోసిస్ (ఆకులు పసుపుబారడం), లేత ఆకుల పరిమాణంలో తగ్గుదల, ఆకులు తరచుగా చిన్నవిగా అవడం,ఒకేదగ్గర గుంపులుగా, కాంస్య, ఊదా,ఎరుపు గోధుమ లేదా గోధుమ రంగుకు మారుతాయి. కొన్ని సార్లు ఇది ప్రాణాంతకం కూడా కావచ్చు. దీనిని సమయానికి అదుపులో పెట్టినట్లయితే 10-20 శాతం వరకు దిగుబడులు పెరుగును.
Also Read: Sulphur Deficiency in Plants: మొక్కల ఎదుగుదలలో సల్ఫర్ ప్రాముఖ్యత.!
1) వరిలో ఖైరా వ్యాధి: వరి పైరు మీద జింక్ లోపం యొక్క మొదటి లక్షణం 3-4 వారాల్లో కనిపిస్తుంది.ఈ దశలో లేత ఆకులు ఎరుపు గోధుమ రంగును అభివృద్ధి చేస్తాయి. పాత మొలకల. రంగు మారడం మొదట ఆకుల మధ్యలో కనిపిస్తుంది, తరువాత తీవ్రమయినపుడు ఆకు అంతటా వ్యాపిస్తుంది. ప్రభావిత కణజాలం కాగితము వలే చనిపోయిన కణాలను కలిగి ఉండును. తీవ్రమైన లోపం ఏర్పడిన పరిస్థితులలో ఆకుల ఎండిపోయి, మొక్క యొక్క పెరుగుదల పూర్తిగా ఆగిపోతుంది.
2) మొక్కజొన్న తెల్ల మొగ్గ : మొలకలు వచ్చిన వెంటనే, పాత ఆకులలో ఈనెల మధ్య ప్రాంతాలు లేత పసుపు రంగులోకి మారుతాయి మరియు తెల్లటి ఎండిపోయిన మచ్చలు ఏర్పడతాయి, ఇవి తరువాత అభివృద్ధి చెందుతూ ముదురు గోధుమ రంగు మచ్చలు ఒకదానికి ఒకటి కలిసిపోయి ఆకు అంతటా విస్తరిస్తాయి. దీని ఫలితంగా నెక్రోసిస్ (మరణం) వలన ఆకు ఎండిపోయి రాలిపోతుంది. ఆకులు ఆవిర్భవించి, విప్పిన తర్వాత పసుపు మరియు తెలుపు రంగులో కనిపిస్తాయి.
3) మోటిల్ లీఫ్ లేదా సిట్రస్ ఫ్రెంచ్
4) బెండకాయ మరియు మామిడిలో ఆకు పరిమాణం తగ్గడం మరియు కణుపుల మధ్య దూరం తగ్గించడం.
జింక్ లోప సవరణ చర్యలు:
ఈ కింద చెప్పిన విధంగా యాజమాన్య పద్ధతులు పాటించి లోప నివారణ చేయవచ్చు.
1.లోపాన్ని అధిగమించడానికి, మూడు పంటలకు ఒకసారి జింక్ సల్ఫేట్ (21% Zn) @ 50 కిలోల హెక్టారుకు మట్టితో కలిపి వేసుకోవాలి.
ఇది రైతు స్థాయిలో కొన్ని సంవత్సరాలు సమర్థవంతంగా మరియు ఆర్థికంగా ఉంటుంది. జింక్ సల్ఫేట్ ను ఉపరితలంపై వేసుకోవాలి లేదా తేలికపాటి హారోయింగ్ ద్వారా మట్టిలో కలపాలి.
2. వరి పంట విషయంలో, జింక్ సల్ఫేట్ను ముందుగా చివరి దుక్కిలో వెదజల్లవచ్చు.
3. ఎదిగిన పంటలో లోపం కనిపించినప్పుడు, 0.2% ZnSO4 రెండుసార్లు పిచికారీ చేయడం లేదా
వారానికొకసారి సున్నం 0.5 శాతం గాఢతతో మూడుసార్లు పిచికారీ చేసుకోవాలి.
4. జింక్, జింక్ చెలేట్గా కూడా లభిస్తుంది (ఎక్కువగా Zn – EDTA రూపం). నల్ల చౌడు నేలలలో (pH>8.0) సవరణకు జింక్ చెలేట్ కంటే మెరుగైన మూలం జింక్ సల్ఫేట్.
5. సున్నపు నేలల్లో, Zn- HEDTA (హైడ్రాక్సీ ఇథిలీన్ డయామిన్ టెట్రా ఎసిటిక్ యాసిడ్)
మట్టితో కలిపినెలలో వేయడానికి సమర్థవంతమైనది.
Also Read: Jeera Health Benefits: శరీరానికి జీలకర్ర మేలు.!