Viral Diseases Management in Melons: బడ్ నెక్రోసిస్ వ్యాధి. దీనిని మొవ్వ కుల్లు తెగులు అంటారు.ఈ వ్యాది వైరస్ వలన సోకి రసం పీల్చు పురుగుల ద్వారా వ్యాప్తి చెందుతుంది. ఈ వ్యాది సోకిన పంటలలో దాదాపు 80-90% పంట నష్టం వాటిల్లుతుంది.
వ్యాధి లక్షణాలు: క్లోరోటిక్ రింగులు(మచ్చ చుట్టూ పసుపు వలయం), ముదురు మచ్చలు, ఆకులుపైకి ముడుచుకోవడం, మొక్కలు కుంగిపోయినట్లు కనిపిస్తాయి. ఈ మచ్చలు గోధుమరంగు నుండి నల్లగా మారుతాయి. ఆ పైన విరిగిపోతాయి. పండ్ల ఉపరితలంపై ఉంగరం ఆకారపు మచ్చలు ఏర్పడతాయి, ఇవి తర్వాత టాన్, నెక్రోటిక్ లేదా స్కాబ్(గజ్జి) వంటి గాయాలుగా మారుతాయి.

Viral Diseases Management in Melons
వ్యాప్తి మరియు అనుకూలమైన పరిస్థితులు: వైరస్ వ్యాప్తికి త్రిప్స్(తామర పురుగులు) ప్రధాన వ్యాప్తి కారకాలు. త్రిప్స్ యొక్క సంఖ్య అధికంగా ఉన్నప్పుడు పొడి మరియు వేడి కాలాలలో వేగంగా సంఖ్యను అభివృద్ధి చేసుకుని వ్యాధి వ్యాప్తికి అనుకూలంగా మారుతుంది.
దోసకాయ మొజాయిక్ వ్యాధి: ఇది క్యూక్యంబెర్ మోసాయిక్ వైరస్ వలన సోకుతుంది. ఇది కూడా ప్రాణాంతకమైన వ్యాధి. ఈ వ్యాది ఆశించిన మొక్కలు పుష్పించవు కావున కాయలు కూడా ఏర్పడవు.
Also Read: Belladonna cultivation: బెల్లడోన్నా సాగులో మెళుకువలు
వ్యాధి లక్షణాలు:
• 6 – 8 ఆకుల దశలో ఇన్ఫెక్షన్ వచ్చినప్పుడు చిన్న ఆకులపై మొజాయిక్ లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. లేత పసుపు, ఆకుపచ్చ రంగులు మిళితమై ఉంటాయి.
• ఆకులు క్రిందికి ముడుచుకుని, మచ్చలు ఏర్పడుతాయి, ముడతలు మరియు పరిమాణం తగ్గుతాయి
• కణుపుల సంఖ్య మరియు పొడవు తగ్గడం వల్ల కొమ్మలు గుత్తిలుగా కనిపిస్తాయి
• పంట ప్రారంభ దశలో ఎదుగుతున్నపుడు ఇన్ఫెక్షన్ వస్తే పండ్లు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి
• పండ్లు తరచుగా క్రమం లేని ఆకారంలో, మచ్చలు, మొటిమలు మరియు పరిమాణంలో తగ్గుతాయి.
ఈ వ్యాది సోకే వైరస్ కి విస్తృత హోస్ట్ రేంజ్ అనగా ఇతర మొక్కలకు వ్యాది కలిగించే గుణం ఎక్కువ. ఇది దోసకాయ, గుమ్మడికాయ, పొట్లకాయ, ఆవుపేడ, టమోటా, మిరపకాయ మొదలైనవి. గోళాకార కణాలతో కుకుమోవైరస్ ssRNA, అరటిపండు, క్లోవర్, మొక్కజొన్న, పాషన్ ఫ్రూట్, కుసుమ, బచ్చలికూర, పంచదార, అడవి దోసకాయ, కమ్మెలీనా కమ్యూనిస్, C. డిఫ్యూసా, C. నుడిఫ్లోరా, సోలనమ్ఎ లెగ్నిఫోలియం, ఫైటోలాకా sp., పెరివింకిల్, గ్లాడియోలస్ sp., ఇంపాటియన్స్ sp. మరియు ఫ్లోక్స్ పంటలకు కూడా సోకుతుంది.
మనుగడ మరియు వ్యాప్తి: పంట వ్యర్థాలు మరియు ఇతర వాటిపై వైరస్ కణాలు
కలుపు మొక్కలు, అలంకార పంటలు.
సెకండరీ: అఫిడ్స్ ద్వారా వ్యాప్తి చేయబడిన వైరస్ కణాలు. ఈ వైరస్ రాకుండా చేయుటకు ఎకరాకు 5 పసుపురంగు & నీలి జిగురు అట్టలు అమర్చుకోవాలి. పంటలో ఉండే కలుపు మొక్కలను ఎరవెస్తూ ఉండాలి. రసం పీల్చు పురుగుల ఉదృతి తగ్గించుటకు క్లోర్పైరిఫోస్ 2 ml/l లేదా దిక్లోరోవస్ 2 ml/l నీటికి కలిపి పిచికారి చేసుకోవాలి. పిచికారీ చేసిన 20-25 రోజులకు మాత్రమే కాయలు తెంపాలి.
Also Read: Drones Importance in Agriculture: వ్యవసాయంలో డ్రోన్ ల ప్రాముఖ్యత