Citrus Cultivation: మన రాష్ట్రంలో ఈ తోటలు 1.6 లక్షల హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో సాగు చేయబడుతూ 21.22 లక్షల టన్నుల పండ్ల దిగుబడి నిస్తున్నవి. దిగుబడి షుమారుగా ఎకరాకు 10 టన్నులు. చీనీ, నిమ్మ పండ్ల నుండి పెక్టిన్, సిట్రిక్ ఆమ్లం, నిమ్మనూనె, నిమ్మ ఎస్సెన్స్ మొదలైన ఉత్పత్తులు తయారవుతున్నాయి. పూలు, ఆకుల నుంచి పరిమళ ద్రవ్యాలు తయారుచేయవచ్చు.
నేల తయారీ: సన్నటి పొట్టు వచ్చే వరకు భూమిని దున్నుతారు. అది కన్యాభూమి అయితే, ఇప్పటికే ఉన్న అన్ని వృక్షాలను వేళ్ళతో పాటు తొలగించాలి. మొక్కలు నాటే పద్ధతి ప్రకారం భూమిని చదును చేసి గుంతలను గుర్తించాలి.
గుంటలు త్రవ్వడం: నాటడానికి 3-4 వారాల ముందు ½m x ½ m x ½ m పరిమాణంలో గుంతలను అవసరమైన దూరంలో త్రవ్వవచ్చు. కానీ నేలలు నిస్సారంగా లేదా గట్టి పాన్తో వేసిన చోట, బాగా వేరుగా చొచ్చుకుపోవడానికి 1mx1mx1m గుంటలను తవ్వవచ్చు. నాటడానికి ముందు చెదపురుగుల నివారణకు గుంతల్లో 25 కిలోల ఎఫ్వైఎం, 1 కిలోల ఎముకల పిండి, 3 కిలోల కలప బూడిద మరియు 50 గ్రాముల ఆల్డ్రిన్ డస్ట్ పౌడర్తో నింపాలి.
నాటడం కాలం: జూలై నుండి డిసెంబర్ వరకు నాటడం జరుగుతుంది. తక్కువ లేదా తక్కువ వర్షపాతం ఉన్న ప్రాంతాలలో, వర్షాకాలం (జూన్/జూలై) ప్రారంభంలో నాటడం చేయాలి, తద్వారా తేమతో కూడిన వాతావరణం యువ మొక్కలు త్వరగా స్థిరపడటానికి సహాయపడుతుంది. అధిక వర్షపాతం ఉన్న ప్రాంతాల్లో, (1000 మి.మీ మరియు అంతకంటే ఎక్కువ) నైరుతి రుతుపవనాల కాలం (అక్టోబర్-డిసెంబర్.) చివరిలో నాటాలి.
అంతరం: వివిధ సిట్రస్ జాతులకు అంతరం అవలంబించబడింది
స్వీట్ ఆరెంజ్: 6-8 మీ
మాండరిన్ ఆరెంజ్: 6-8 మీ
నీటిపారుదల: తీపి నారింజ చెట్లు వాటి నీటి అవసరాలలో ఇతర పండ్ల పంటల కంటే చాలా నిర్దిష్టంగా ఉంటాయి. సంతృప్తికరమైన పంటను ఉత్పత్తి చేయడానికి అధిక నీటి అవసరం. భారతదేశంలోని చాలా సంత్రా తోటలు వర్షాధార పరిస్థితులు. మైదానాల్లోని సంత్ర చెట్ల నీటిపారుదల అవసరం తీపి నారింజతో సమానంగా ఉంటుంది.
నేల మరియు వాతావరణాన్ని బట్టి 7-15 రోజులకు ఒకసారి నేల పైభాగం ఎండిపోయినప్పుడు నీటిపారుదల ఇవ్వాలి. నీటిపారుదల నీరు చెట్టు ట్రంక్ను నేరుగా తాకకూడదు, ఎందుకంటే ఇది గమ్మోసిస్ వంటి వ్యాధులను వ్యాపిస్తుంది మరియు ఆకు రాలడానికి కారణమయ్యే నేల ఎక్కువగా పొడిగా ఉండటానికి అనుమతించకూడదు.
ఎరువులు: ఆంధ్రప్రదేశ్లో, సిట్రస్ సాగుదారులు నేల నిర్మాణాన్ని మెరుగుపరచడానికి మరియు ఆరోగ్యకరమైన ఎదుగుదలకు అనుకూలమైన పరిస్థితులను సృష్టించడానికి పెద్ద మొత్తంలో పొలం ఎరువు మరియు సేంద్రీయ కేక్లను (ఆముదం, వేప, పొంగమియా మొదలైనవి) వర్తింపజేస్తారు. ఇంకా, పోషకాల కోసం అధిక డిమాండ్లను తీర్చడానికి మరియు మొక్కల ఉత్పాదకతను నిర్వహించడానికి, సేంద్రీయ ఎరువులు రసాయన ఎరువులతో భర్తీ చేయబడతాయి.
కత్తిరింపు: బలమైన ట్రంక్ యొక్క పెరుగుదలను అనుమతించడానికి, ప్రారంభ దశలో అభివృద్ధి చేయబడిన నేల స్థాయి నుండి మొదటి 40-50 సెం.మీలో ఉన్న అన్ని రెమ్మలను తొలగించాలి. మొక్క యొక్క కేంద్రం తెరిచి ఉండాలి. శాఖలు అన్ని వైపులా బాగా పంపిణీ చేయాలి. క్రాస్ కొమ్మలు మరియు నీటిని పీల్చుకునే పురుగులను ముందుగానే తొలగించాలి. బేరింగ్ చెట్లకు తక్కువ లేదా కత్తిరింపు అవసరం లేదు. సిట్రస్ పచ్చదనాన్ని ప్రారంభించడానికి అన్ని వ్యాధిగ్రస్తులు, గాయపడిన మరియు పడిపోయిన కొమ్మలు మరియు చనిపోయిన కలపను కాలానుగుణంగా తొలగించాలి.
Also Read: కొత్తిమీర జ్యూస్ తో ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు
అంతరకృషి: ఎరువు వేయడానికి ముందు, బేసిన్లను తవ్వి కలుపు మొక్కలను తొలగిస్తారు. చెట్ల బేసిన్లలో కలుపు మొక్కలు లేకుండా చూడాలి. సిట్రస్ తోటలను కలుపు లేకుండా ఉంచడానికి ఉపరితల సాగును అభ్యసిస్తారు. లోతైన సాగుకు దూరంగా ఉండాలి.
రూట్ స్టాక్ మొలకలు వాటర్ సక్కర్స్ మరియు డెడ్ వుడ్ క్రమానుగతంగా తొలగించబడాలి మరియు కత్తిరించిన చివరలను బోర్డియక్స్ పేస్ట్తో అతికించాలి. అప్పుడప్పుడు నీటిని పీల్చుకునే వాటిని గమనించాలి మరియు వాటిని తొలగించాలి.
అంతర పంటలు: సోయాబీన్, శనగ, వేరుశనగ, ఆవు బఠానీలు, ఫ్రెంచ్ బీన్, పెసలు మొదలైన అపరాలు పంటలను సిట్రస్ తోటలలో పండించవచ్చు. నాటిన మూడు-నాలుగు సంవత్సరాలలో అంతర పంటలు వేయడం మంచిది.
కోత సూచికలు:
కొన్ని ఇతర పండ్ల వలె కాకుండా, సిట్రస్ పండ్లను చెట్టు నుండి తీసివేసిన తర్వాత అవి మరింత పక్వానికి రావు, కాబట్టి వాటిని సరైన పరిపక్వ దశలో తీయడం చాలా ముఖ్యం. రంగు, రసం కంటెంట్, కరిగే ఘన (చక్కెర) స్థాయి మరియు ఘనపదార్థాలు యాసిడ్ నిష్పత్తి వంటి విభిన్న లక్షణాలపై ఆధారపడి పరిపక్వత కొలుస్తారు. సాధారణంగా, సిట్రస్ పండ్లను చేతితో పండిస్తారు.
కోత: సాధారణంగా, సిట్రస్ చెట్లు నాటిన 3 – 5 సంవత్సరాలలో ఫలాలను ఇవ్వడం ప్రారంభిస్తాయి (ఆర్థిక దిగుబడులు ఐదవ సంవత్సరం నుండి ప్రారంభమవుతాయి మరియు చెట్లు పూర్తి ఉత్పాదకతను సాధించడానికి 8 నుండి 10 సంవత్సరాలు పట్టవచ్చు) మరియు పుష్పించే నుండి 5-6 నెలల వరకు పండించవచ్చు వివిధ మరియు పర్యావరణం.
దిగుబడి:
స్వీట్ ఆరెంజ్: 600-800 పండ్లు/చెట్టు గరిష్టంగా 1200
మాండరిన్స్: 1000-1500 పండ్లు/చెట్టు గరిష్టంగా 5000
యాసిడ్ లైమ్: 3000-6000 పండ్లు/చెట్టు
Also Read: నిమ్మకు కావాల్సిన ఎరువులు మరియు వాటి ఉపయోగాలు