Published By 
Bajra cultivation సజ్జ ఒక ముఖ్యమైన పంట, భారతదేశంలో, పశ్చిమ బెంగాల్ మరియు అస్సాంలో తప్ప, ఇది దేశవ్యాప్తంగా పెరుగుతుంది. ఇది సాధారణంగా తక్కువ వర్షపాతం ఉన్న ప్రాంతాలలో మరియు పేలవమైన నేలల్లో పెరుగుతుంది. రాజస్థాన్, మహారాష్ట్ర, గుజరాత్, U.P మరియు హర్యానా మొత్తం విస్తీర్ణంలో 87% ఉన్నాయి. దాదాపు 78% ఉత్పత్తి ఈ రాష్ట్రాల నుంచే వస్తోంది. బజ్రా ఉత్పత్తిలో భారతదేశం అతిపెద్దది. ఇది మిలియన్ల మంది ప్రజలకు విశ్వసనీయంగా ఆహారం మరియు మేతను ఉత్పత్తి చేస్తుంది, ఇక్కడ పెరుగుతున్న పరిస్థితులు చాలా పొడిగా ఉంటాయి మరియు చాలా ఇతర ధాన్యం పంటలను పండించడానికి చాలా వంధ్యత్వం కలిగి ఉంటాయి. ధాన్యాన్ని ప్రధానంగా మానవ ఆహార పంటగా ఉపయోగిస్తున్నప్పటికీ, పశువులకు ఆహారంగా కూడా ఉపయోగిస్తారు. అదనంగా, మొక్కను మేత, ఎండుగడ్డి, సైలేజ్, నిర్మాణ సామగ్రిగా మరియు ఇంధన వనరుగా ఉపయోగిస్తారు.
ఇది దేశంలోని సాపేక్షంగా పొడి ప్రాంతాలలో తక్కువ వ్యవధిలో పేదలకు ప్రధానమైన ఆహారాన్ని అందిస్తుంది. తృణధాన్యాలు మరియు మినుములలో ఇది అత్యంత కరువును తట్టుకునే పంట. పెర్ల్ మిల్లెట్ కఠినమైన వాతావరణ కారకాలను తట్టుకునే గొప్ప సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది మరియు ఇప్పటికీ గణనీయంగా దిగుబడిని ఇస్తుంది.
వాతావరణం:
- ఈ పంటను వివిధ వాతావరణ పరిస్థితుల్లో సాగు చేయవచ్చు. సజ్జ పంట వాతావరణం లోని ఉష్ణోగ్రత, నీటి ఎద్దడి ని తట్టుకొని మంచి దిగుబడిని ఇస్తుంది.
- సజ్జ లో వివిధ రకాలు photo sensitive అందువల్ల ఈ పంట ను వివిధ కాలాల్లో సాగు చేయవచ్చు.
- ఈ పంటకు తక్కువ వర్ష పాతం (400-500mm) మరియు పొడి వాతావరణం అవసరం
- పంట ఏపుగా పెరిగే దశ లో తేమ గల వాతావరణం, వర్ష పాతం, మంచి సూర్య రశ్మి అవసరం
- పంట పూత దశ లో వర్షానికి గురి కాకుండా చూసుకోవాలి. వర్షం ఉన్నట్లయితే పుప్పొడి వర్షం నీళ్ళలో కొట్టుకొని పోవడం మరియు పరాగ సంపర్కం తక్కువ గా ఉంటుంది. దాని వల్ల దిగుబడి తగ్గును.
- పక్వ దశ లో పొడి వాతావరణం క్షణం తో కూడిన అధిక సూర్య రశ్మి అవసరం
- సజ్జ పంట నీటి ఎద్దడి ని బాగా తట్టుకొంతుంది. కాని అధిక వర్ష పాతం, మంచు ను తట్టుకోలేదు.
