కరువు సమయంలో పశువులలో చేపట్టవలసిన ఆరోగ్య నిర్వహణ..

పశువులు రోగనిరోధక-స్పర్థ కరువు వంటి ఒత్తిడితో కూడిన పరిస్థితులను ఎక్కువగా ఎదుర్కొనవలసి ఉండవచ్చు.

గ్లోబల్ వార్మింగ్ మరియు కరువు వలన వ్యాధి కారకాలు, రోగ వాహకాలు , మరియు సాంక్రమిక వ్యాధులు వచ్చే అవకాశాలు ఉన్నాయి.

ఎక్కువగా తీవ్ర కరువు సంభవించే పొడి ప్రాంతాల నుంచి తక్కువగా ప్రభావిత మండలాల వైపు పశువుల వలసలు పెరుగుతాయి. ఈ వలసలు వ్యాధికారకాలు కావచ్చు. ముఖ్యంగా పొడి ప్రాంతాలలో ప్రబలంగా వ్యాప్తి చెందే ప్రమాదం ఉంది.

రైతుల వనరులు, తన కుటుంబం కోసం ఆహార సమకూరిన తర్వాత, పశువుల మేత, పశుగ్రాసాలకు వినియోగిస్తాడు. పర్యవసానంగా జంతువుల ఆరోగ్యం ఖర్చులు తగ్గిపోయో ప్రమాదం ఉంది. దీనివలన వివిధ రోగ కారక క్రిముల వ్యాప్తి పెరుగుతుంది.

జంతువులలో వలసల వలన వివిధ అతిధేయి గ్రహణ శీలత కారణంగా వ్యాధులు వేగంగా వ్యాప్తి చెందుతాయి. దీనికి జంతువులు సిద్ధంగా ఉండవు. దీని వలన కొత్త వ్యాధికారకాలు పుట్టవచ్చు. ఉదా: ఉష్ణమండల ఎంజూటిక్ వ్యాధులు బ్లూ టంగ్, తైలిరోసిస్ మొదలైనవి వెక్టర్స్ వ్యాధుల పెరుగుదల కారణంగా విస్తృతమైన నష్టాలు కలుగుతాయి.

అంతర్ఘటన : నాణ్యత లేని పొడి పశుగ్రాసం, ఆహారంలో ఆకస్మిక మార్పు మరియు తక్కువ నీరు తీసుకోవటం వలన తక్కువ లాలాజలాలు రావటం, తక్కువ ఆహారం తీసుకోవడం, మలబద్ధకం మరియు అనోరెక్సియా రావచ్చు. లిక్విడ్ మైనము రోజుకు 4 L చొప్పున వరసగా 3 రోజులపాటు లేదా మేగ్ సల్ఫ్ తో 250 గ్రా మోస్తరు నీటిలో హిమాలయ బాటిస్ 50 గ్రా. కలిపి ఇవ్వవచ్చు.

వడ దెబ్బ: పాంటింగ్, పాలిచ్చే జంతువులలో తక్కువ పాల ఉత్పత్తి, జ్వరం మొదలైనవి తగ్గడానికి అయోడైస్డ్ నూనె (750 mg మౌళిక అయోడిన్) వాడాలి.

రాగి నుంచి దుష్ప్రభావాలు : నీటి కొరత వల్ల, విత్తనాల వృద్ధి నెమ్మదిస్తుంది. ఫలితంగా HCN దుష్ప్రభావాలు కలుగుతాయి. వేగమైన శ్వాస, మూర్ఛ, లాలాజలం, కంటిపాప పెరుగుట మరియు అంతిమ మరణం వంటి లక్షణాలను జంతువులలో కనిపిస్తాయి. ఒక పెరిగిన జంతువు (500 కి.గ్రా BW)కు 200 ml నీటిని మరియు 2.5 గ్రా సోడియం నైట్రేట్ 30 గ్రా సోడియం బైకార్బొనేటును కలిపిన 200 ml సొల్యూషను (i /v) ఇవ్వవచ్చు. పరిస్థితి తీవ్రంగా ఉంటే డోస్ రెట్టింపు చేయవచ్చు. అవసరమైతే, 30 నుండి 60 గ్రా సోడియం బైకార్బొనేట్ పెరిగిన జంతువుకు నోటిద్వారా కూడా అందించవచ్చు. జంతువును వైద్య సంరక్షణలో ఉంచాలి.

యూరియా విషప్రభావం : 2% ఎసిటిక్ ఆమ్లం [వెనిగర్] వైద్య సంరక్షణలో వాడవచ్చు.

సేంద్రీయ ఫాస్ఫేట్ విషప్రభావం : జంతువు లాలాజలం, కళ్ళలో నీరు, ఆయాసం, చెమట మొదలైన లక్షణాలను చూపుతాయి. ఆట్రోపైన్ సల్ఫేట్ @ 0.25 mg/kg శరీర బరువును సిఫార్సు చేయబడుతుంది. అదే మోతాదు 3-4 గంటల తరువాత తిరిగి ఇవ్వ వచ్చు.