Beekeeping: శాస్త్రీయ పద్ధతిలో తేనెటీగల పెంపకం మరియు తేనె ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహించడానికి NDDB దేశవ్యాప్తంగా రైతులకు శిక్షణ ఇవ్వడం ప్రారంభించింది. దీనిలో KVK మరియు సహకార నెట్వర్క్తో సహకారం ఉంది.
ప్రస్తుతం దేశంలో పెద్దఎత్తున తేనెటీగల పెంపకం జరుగుతుండగా, భారత్లో తయారయ్యే తేనె విదేశాలకు కూడా ఎగుమతి అవుతోంది. అయితే వ్యవస్థీకృత కృషి లేకపోవడంతో దేశంలో ఉత్పత్తి అయ్యే తేనెకు బలమైన గుర్తింపు రాలేదు. తేనె ఉత్పత్తి చేసే రైతులకు కూడా ప్రయోజనం లేదు. అయితే ఇప్పుడు దీనికోసం ప్రయత్నాలు మొదలుపెట్టారు. దీని కింద దేశంలోని డెయిరీ కోఆపరేటివ్ నెట్వర్క్ దేశం యొక్క తేనెపై సరికొత్త ప్రణాళికతో ఉంది.
జాతీయ డెయిరీ డెవలప్మెంట్ బోర్డ్ , నేషనల్ బీ బోర్డ్ ఆధ్వర్యంలో నేషనల్ మిషన్ ఆన్ ఎపిక్చర్ అండ్ హనీ ఆధ్వర్యంలో ఆన్లైన్ సెమినార్ నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ఎన్డిడిబి చైర్మన్ మీనేష్ షా మాట్లాడుతూ తేనెటీగల పెంపకాన్ని దేశంలో స్వతంత్ర సంస్థగా అభివృద్ధి చేయవచ్చని అన్నారు. దేశంలోని డెయిరీ నెట్వర్క్ను దృష్టిలో ఉంచుకుని తీపి విప్లవంగా తేనెను పెంచాలని ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ పిలుపునిచ్చారు. అదే క్రమంలో డెయిరీ నెట్వర్క్ని ఉపయోగించి శాస్త్రీయ పద్ధతిలో తేనెటీగల పెంపకం, తేనె ఉత్పత్తిని పెంచేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నామన్నారు.
దేశంలోని డెయిరీ సహకార సంఘాలు తేనెటీగల పెంపకాన్ని ప్రోత్సహించడానికి సమర్థవంతమైన సాధనంగా ఉన్నాయని ఎన్డిడిబి చైర్మన్ మినేష్ షా అన్నారు. రైతులను తేనెటీగల పెంపకందారులను సంఘటితం చేస్తూ ఫార్మర్ ప్రొడ్యూసర్ ఆర్గనైజేషన్ కోసం కూడా కృషి చేస్తున్నామని తెలిపారు. డెయిరీ కోఆపరేటివ్లో పాల సేకరణ, ప్రాసెసింగ్ మరియు మార్కెటింగ్తో కూడిన స్థిరమైన విలువ గొలుసు ఉందని ఆయన అన్నారు. ఈ గొలుసు తేనె కోసం కూడా విజయవంతమవుతుంది. శాస్త్రీయ పద్ధతిలో తక్కువ ఖర్చుతో ఎక్కువ తేనె ఉత్పత్తి చేసేలా రైతులను ప్రోత్సహించాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు. వ్యవసాయ, ఉద్యాన పంటల ఉత్పత్తిని పెంచేందుకు కూడా తేనెటీగల పెంపకం దోహదపడుతుందన్నారు.
తేనెటీగల పెంపకంలో స్వయం ఉపాధికి మంచి అవకాశం ఉందని మరియు రైతులకు అదనపు ఆదాయం లభిస్తుందని అన్నారు. కెవికెలు, డెయిరీ కోఆపరేటివ్ నెట్వర్క్ల సహకారంతో తేనెటీగల పెంపకం మరియు తేనె ఉత్పత్తిని శాస్త్రీయ పద్ధతిలో ప్రోత్సహించడానికి దేశవ్యాప్తంగా రైతులకు ఎన్డిడిబి శిక్షణ ఇవ్వడం ప్రారంభించిందని ఆయన చెప్పారు. ఎన్డిడిబి ఇప్పటికే 40 శిక్షణా కార్యక్రమాలను నిర్వహించిందని, ఇందులో 1100 మంది రైతులు పాల్గొన్నారని షా చెప్పారు.