bamboo processing units: దేశంలోని ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో వెదురు పుష్కలంగా ఉత్పత్తి అవుతుంది. ఈశాన్య రాష్ట్రాల ప్రజలు ఏళ్ల తరబడి దీన్ని వాడుతున్నారు. అదే సమయంలో రైతుల ఆర్థిక వ్యవస్థతో వెదురును అనుసంధానించడానికి కూడా ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తోంది. వ్యవసాయం మరియు రైతు సంక్షేమ శాఖ ద్వారా 2018-19లో జాతీయ వెదురు మిషన్ (NBM) పునఃప్రారంభించబడింది. అప్పటి నుండి ఈశాన్య రాష్ట్రాలలో NBM క్రింద మొత్తం 208 ఉత్పత్తి మరియు ప్రాసెసింగ్ యూనిట్లు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి.
వ్యవసాయం మరియు రైతు సంక్షేమ శాఖ ఆధ్వర్యంలో నడిచే జాతీయ వెదురు మిషన్ కింద వెదురు ఉత్పత్తి అభివృద్ధి మరియు ప్రాసెసింగ్ యూనిట్లు నిర్మితమయ్యాయి. ఇందులో అత్యధిక సంఖ్యలో యూనిట్లు అరుణాచల్ మరియు త్రిపురలో స్థాపించబడ్డాయి. ఈ రెండు రాష్ట్రాల్లో 54-54 యూనిట్లు స్థాపించబడ్డాయి. వ్యవసాయ శాఖ గణాంకాల ప్రకారం అస్సాంలో 30 యూనిట్లు స్థాపించబడ్డాయి. దీని తరువాత సిక్కింలో గరిష్టంగా 26 యూనిట్లు స్థాపించబడ్డాయి. నాగాలాండ్లో 25, మేఘాలయలో 9 యూనిట్లు స్థాపించబడ్డాయి.
2018-19లో జాతీయ వెదురు మిషన్ పునఃప్రారంభించబడినప్పటి నుండి మార్చి 2022 వరకు ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో 162 వెదురు నర్సరీలను ఏర్పాటు చేశామని కేంద్ర వ్యవసాయ మరియు రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి నరేంద్ర సింగ్ తోమర్ సమాచారం ఇచ్చారు. వెదురు నాటేందుకు నాణ్యమైన మొక్కలను అందించేందుకు ఎన్బీఎం ఆధ్వర్యంలో నర్సరీలను ఏర్పాటు చేశామన్నారు. 2018-19 సంవత్సరం నుండి ఇప్పటి వరకు ఈశాన్య రాష్ట్రాలలో 14 హైటెక్, 95 పెద్ద మరియు 53 చిన్న నర్సరీలు స్థాపించబడ్డాయి.
జాతీయ వెదురు మిషన్ కింద వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ దేశంలో వెదురు పెంపకాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ప్రయత్నిస్తోంది. దీని కింద వెదురు సాగుపై 50 శాతం వరకు రాయితీని కల్పించారు. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం ఒక హెక్టారు భూమిలో సుమారు ఒకటిన్నర వేల వెదురు మొక్కలు నాటవచ్చు. ఇందులో ఒక మొక్కకు దాదాపు 250 రూపాయలు ఖర్చు చేస్తారు. ఒక మొక్క 3 సంవత్సరాలలో పరిపక్వం చెందుతుంది. మొత్తంమీద ఒక హెక్టారు వెదురు సాగుకు నాలుగున్నర లక్షలు ఖర్చవుతుండగా, దానిపై 50 శాతం వరకు సబ్సిడీ లభిస్తుంది. అదే సమయంలో వెదురు ఒకసారి నాటితే అది జీవితాంతం పండించవచ్చు.