Papaya Cultivation: దేవదూతగా పిలవబడే బొప్పాయి శరీరానికి కావలసిన అన్ని రకాల పోషకాలనందిస్తుంది. దీన్ని పండించిన వాళ్లకు బోలెడు లాభాలతో పాటు తిన్నవాళ్లకు బోలెడు పోషకాలు అందిస్తుంది. అధిక పోషక విలువులు కలిగిన పండ్ల జాతిలో బొప్పాయి ఒకటి. దీనిలో విటమిన్ ఎ, సి, ఇనుము , కాల్షియం, భాస్వరము తదిర పోషకాలు అధికంగా ఉంటాయి. బొప్పాయిని తినేందుకు చాలా మంది బాగా ఇష్టపడతారు. అయితే బొప్పాయిని ఎప్పుడు ఎలా సాగు చేయాలి అన్న విషయాలను ఇప్పుడు చూద్దాం.
ఉత్తర భారతదేశంలో బొప్పాయి సాగు మార్చి ఏప్రిల్లో ప్రారంభమవుతుంది. ఈ సమయంలో వేసిన బొప్పాయి పంటలో వైరల్, ఫంగల్ వ్యాధులు తక్కువ. ప్రస్తుతం ఫిబ్రవరి నెల కావడంతో చాలా మంది రైతులు బొప్పాయి నర్సరీకి సిద్ధమవుతున్నారు. అయితే నర్సరీ అనేది ఎత్తైన ప్రదేశంలో నాటడానికి ముందు మొక్కలు పెంచే ప్రదేశం, విత్తనాల నాణ్యత చాలా ముఖ్యం. దీని ఆధారంగా బొప్పాయి పండ్ల కోసం మొదట నర్సరీలో మొక్కలను పెంచుతారు. తరువాత ప్రధాన ప్లాట్లో మార్పిడి చేయాల్సిన అవసరం ఉంది. సాధారణంగా విత్తనం నర్సరీలో విత్తిన తర్వాత సన్నటి నేలతో కప్పబడి ఉంచాలి.
బీహార్లోని సమస్తిపూర్లోని డాక్టర్ రాజేంద్ర ప్రసాద్ సెంట్రల్ అగ్రికల్చరల్ యూనివర్శిటీకి చెందిన ఆల్ ఇండియా ఫ్రూట్ రీసెర్చ్ ప్రాజెక్ట్ ప్రిన్సిపల్ ఇన్వెస్టిగేటర్ మరియు అసోసియేట్ డైరెక్టర్ డాక్టర్ ఎస్.కె.సింగ్ రైతులకు బొప్పాయి సాగు గురించి పూర్తి సమాచారాన్ని అందించారు.
భూమిని నిర్ధారించుకోండి
బొప్పాయి పండించే రైతులు ముందుగా నర్సరీని సిద్ధం చేసుకోవాలి. నర్సరీని నిర్మించే ముందు భూమిని ఎంచుకునేటప్పుడు ఆ ప్రాంతం నీటి ఎద్దడి లేకుండా ఉండాలి. కావలసిన సూర్యకాంతి పొందడానికి ఎల్లప్పుడూ నీడకు దూరంగా ఉండాలి. నర్సరీ ప్రాంతం నీటి సరఫరా సమీపంలో ఉండాలి. ఈ ప్రాంతాన్ని పెంపుడు జంతువులు మరియు వన్యప్రాణుల నుండి దూరంగా ఉంచాలి.
చెట్లు నాటడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు:
బొప్పాయి వంటి ఖరీదైన విత్తనాల నర్సరీని సిద్ధం చేయడం వల్ల నష్టం తక్కువగా ఉంటుంది. నర్సరీ పెంపకం వల్ల సమయం కూడా ఆదా అవుతుంది ప్రతికూల పరిస్థితుల్లో కూడా మొలకలను తయారు చేయవచ్చు. నర్సరీ ప్రాంతం సంరక్షణ మరియు నిర్వహణ సులభం అంటున్నారు శాస్త్రవేత్తలు.
నర్సరీలో మట్టిని ఎలా తయారు చేయాలి:
వీలైతే ప్లాస్టిక్ టన్నెల్తో కప్పబడిన నేలపై 4-5 వారాల పాటు మట్టి సోలరైజేషన్ చేయడం మంచిది. విత్తడానికి 15-20 రోజుల ముందు చదరపు మీటరుకు 4-5 లీటర్ల నీటిలో 1.5-2% ఫార్మాలిన్ కలిపిన తర్వాత ప్లాస్టిక్ షీట్తో మట్టిని కప్పాలి. లీటరుకు 2 గ్రా క్యాప్టాన్ మరియు థైరామ్ వంటి శిలీంద్రనాశకాల ద్రావణాన్ని తయారు చేయడం ద్వారా నేల వ్యాధికారకాలను దూరం చేయవచ్చు. ఇక కప్పబడిన పాలిథిన్ షీట్ కింద కనీసం 4 గంటలపాటు వేడి ఆవిరిని నిరంతరం సరఫరా చేయడం , మరియు సీడ్ బెడ్ను సిద్ధం చేసుకోవాలి.
విత్తన ఎంపిక:
బొప్పాయి ఉత్పత్తికి నర్సరీలో మొక్కలు పెంచడం చాలా ముఖ్యం. దీని కోసం ఒక హెక్టారుకు 500 గ్రాముల విత్తనం సరిపోతుంది. విత్తనాలు పూర్తిగా పండినవి, బాగా ఎండిపోయి, గాజు పాత్రలో లేదా సీసాలో నిల్వ ఉంచి 6 నెలల కంటే పాతవి కాకూడదు. విత్తే ముందు విత్తనానికి 3 గ్రాముల క్యాప్టాన్ మరియు ఒక కిలో విత్తనాన్ని శుద్ధి చేయాలి. అంతేకాకుండా ఆకు ఎరువు, ఇసుక మరియు కుళ్ళిన ఆవు పేడను సమాన మొత్తంలో కలుపుకుని కంపోస్ట్ తయారు చేసుకోవాలి. అనంతరం 4050 చదరపు మీటర్ల విస్తీర్ణంలో పెరిగిన మొక్కలు ఒక ఎకరానికి సరిపోతాయి. 2.5 x 10 x 0.5 మీటర్ల పరిమాణంలో బెడ్ను తయారు చేసి, పైన పేర్కొన్న మిశ్రమాన్ని బాగా కలపండి మరియు పైనుండి మంచాన్ని సమం చేయండి. దీని తరువాత మిశ్రమాన్ని 1/2 లోతులో 3 x 6 దూరంలో వరుసను తయారు చేసి ఆపై 1/2 పేడ ఎరువు మిశ్రమంతో కప్పి శుద్ధి చేసిన విత్తనాన్ని విత్తుకోవాలి.
పెంపకం కోసం కుండలు, పెట్టెలు లేదా ప్రోట్రేలను ఉపయోగిస్తుంటే వాటిలో కూడా అదే మిశ్రమాన్ని ఉపయోగించాలి. నాటిన పడకలను ఎండు గడ్డితో కప్పుకోవాలి. ఉదయం మరియు సాయంత్రం ఫౌంటైన్ల ద్వారా నీటిని అందించాలి. విత్తిన 15-20 రోజులలో విత్తనాలు స్తంభింపజేస్తాయి. ఈ మొక్కలు 4-5 ఆకులు మరియు ఎత్తు 25 సెం.మీ పెరుగుతుంది. రెండు నెలల తర్వాత ప్రధాన పొలంలో వాటిని మార్పిడి చేయాలి. అయితే నాటడానికి ముందు కుండలను ఎండలో ఉంచాలి.