Published By 
Farmer Success Story: మధ్యప్రదేశ్‌లోని ఖర్గోన్ జిల్లాకు చెందిన దిగ్విజయ్ సింగ్ సోలంకి (Digvijay Singh Solanki) ఎంకామ్ వరకు చదివారు. అతను మొదట్లో రెండు ఉద్యోగాలు చేసేవాడు. ఆ తర్వాత అతను పోలీసు డిపార్ట్‌మెంట్‌లో (Police Department) 8 సంవత్సరాలు పనిచేశాడు. కానీ సోలంకి వ్యవసాయం అంటే మక్కువ ఉండేది. అతని పూర్వీకుల భూమి ఖర్గోన్‌లోని దేవ్లీ గ్రామంలో ఉండేది. మొదటి నుంచి వ్యవసాయం అంటే ఇష్టం ఉండటంతో కొత్తగా ఏదైనా చేయాలనే తపనతో వ్యవసాయంలోకి వచ్చాడు దిగ్విజయ్ సింగ్ సోలంకి.
అందులో భాగంగానే అతను ఉద్యోగం మానేసి కొత్త టెక్నాలజీతో టమాటా సాగుకు శ్రీకారం చుట్టాడు. దీంతో ఇప్పుడు ఏటా లక్షల రూపాయలు సంపాదిస్తున్నాడు. సంప్రదాయ వ్యవసాయంపై మోజు వదులుకోలేని రైతులకు దిగ్విజయ్ సింగ్ సోలంకి వ్యవసాయం విధానం స్ఫూర్తిదాయకంగా నిలుస్తుంది. సోలంకి ఈసారి 14 ఎకరాల్లో టమాట సాగు చేశాడు. ఇందులో 7 ఎకరాల్లో హైబ్రిడ్ రకం, 7 ఎకరాల్లో దేశీ ఉన్నాయి.
తన వ్యవసాయ విధానంపై దిగ్విజయ్ సింగ్ సోలంకి మాట్లాడుతూ.. మొదట్లో మేము పూర్వీకుల భూమిలో సాంప్రదాయక వ్యవసాయంతో ప్రారంభించామని, అందులో పత్తి మరియు సోయాబీన్ సాగు చేసేవారని సోలంకి చెప్పారు. ఇందులో ఖర్చులు ఎక్కువ మరియు లాభాలు తక్కువగా ఉండేవి. ఆ తర్వాత కొత్తగా ఏదైనా చేయాలనే ఆలోచన వచ్చింది. ఇందుకోసం కృషి విజ్ఞాన కేంద్రంలోని వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తలను కలిశాను. ఉద్యాన పంటలు బాగా పండుతాయని శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు. సంపాదన సామర్థ్యం ఎక్కువగా ఉంటుందన్నారని చెప్పాడు.
సాంప్రదాయ పద్ధతిలో సమస్య ఏమిటి?
దిగ్విజయ్ మొదట్లో సంప్రదాయ పద్ధతుల్లో టమోటా సాగు చేసేవారు. అందులో మట్టితో కలిసిన పండు చెడిపోవడం చూశాడు. అంత మంచి మార్కెట్ కూడా దొరకదు. అలా చూస్తుంటే టమాటా సాగులో కొత్త టెక్నాలజీని అవలంబించాలని ఆలోచించి తీగ, వెదురు అనే కాన్సెప్ట్ పై స్టడీ చేశాడు. అతను ఇప్పుడు వైర్ మరియు వెదురు సహాయంతో టమోటా మొక్కలను నాటామని తెలిపాడు.
ఇప్పుడు వ్యవసాయం ఎలా చేయాలి?
సోలంకి మంచి రోటావేటర్‌ను తయారు చేసి 5 అడుగుల ఎత్తులో మంచం వేసి దానిపై డ్రిప్ చేస్తాడు. దానిపై మల్చింగ్ వేస్తారు. దీని వల్ల పొలంలో ఎలాంటి కలుపు మొక్కలు ఉండవు. అక్కడ ఉన్న మొక్కలను నర్సరీలో సిద్ధం చేశారు. నర్సరీ మొక్కను నెల తర్వాత పొలంలో నాటారు. ఆ తర్వాత డ్రిప్ ద్వారా నీరు, ఎరువులు అందిస్తారు.
ఈ పద్ధతిలో టమాటా సాగు చేయడం వల్ల కోత కూడా సులభతరం అవుతుంది. సంప్రదాయ వ్యవసాయంలో టమాటాపై నడిచే కూలీలు, రైతులు నష్టపోయారు. టమోటాలు కోయడానికి చాలా సమయం పట్టేదని చెప్పారు సోలంకి. ఈ పద్ధతిలో టమోటాలు సాగు చేయడం చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. గాలి, సూర్య కిరణాలు ప్రతి మొక్కకు చేరి మంచి ఎదుగుదలను అందిస్తాయి. పంటపై కొంత పిచికారీ చేయాలంటే రెండు వైపులా పిచికారీ చేయవచ్చు.
ఎకరానికి రూ.70 నుంచి 80 వేల వరకు ఖర్చు చేశారని ప్రగతిశీల రైతు సోలంకి తెలిపారు. ఈసారి మార్కెట్ రేటు బాగా ఉండడంతో 1.5 లక్షల ఎకరాల వరకు నికర లాభం వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఈసారి 14 ఎకరాల్లో టమోటా సాగు చేశారు. కొత్త సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించడం ద్వారా ప్రతి రైతు ఎకరాకు 500 క్వింటాళ్ల టమోటా ఉత్పత్తిని తీసుకోవచ్చు. సాంప్రదాయ పద్ధతితో పోలిస్తే ఈ విధానంలో ఉత్పత్తి రెట్టింపు అవుతుందని అంటున్నారు దిగ్విజయ్ సింగ్ సోలంకి.
