డ్రాగన్ ఫ్రూట్ ఉప ఉత్పత్తుల ఉపయోగం – ఆంధ్రప్రదేశ్ రైతులకు అదనపు ఆదాయం

డ్రాగన్ ఫ్రూట్ పండ్లను కేవలం తాజా ఫలాలుగా లేదా వైన్ తయారీలో ఉపయోగించడం కాకుండా, పండు ప్రాసెసింగ్ లో ఏర్పడే ఉప ఉత్పత్తుల ను (byproducts) కూడా సమర్థవంతంగా ఉపయోగించడం ద్వారా రైతులకు అదనపు ఆదాయం పొందే అవకాశం ఉంది. ఈ వ్యాసంలో డ్రాగన్ ఫ్రూట్ తొక్క, విత్తనం వంటి ఉప ఉత్పత్తులను ఎలా ఉపయోగించవచ్చు, వాటి ఉపయోగాలు, మరియు రైతులకు కలిగే ఆర్థిక ప్రయోజనాలను వివరించబడింది.

డ్రాగన్ ఫ్రూట్ ప్రాసెసింగ్- ఉప ఉత్పత్తులు

1. పీల్ (Fruit Peel) లేదా తొక్క

పీల్ పౌడర్: డ్రాగన్ ఫ్రూట్ పీల్ ను పొడి రూపంలో తయారు చేసి, ఫుడ్ కలరింగ్, హెల్త్ సప్లిమెంట్స్, మరియు కాస్మెటిక్స్ తయారీలో ఉపయోగించవచ్చు.

పశువుల దాణ: పీల్ ను పశువుల ఆహారంగా మార్చడం ద్వారా వ్యర్ధాలను ఉత్పత్తిగా ఉపయోగించవచ్చు.

ఎరువులు: పీల్ ను కంపోస్టు చేసి సేంద్రీయ ఎరువులుగా రైతుల పంటలకు ఉపయోగించవచ్చు.

2. విత్తనాలు  (Seeds)

వెజిటేబుల్ ఆయిల్: వెజిటేబుల్ ఆయిల్: డ్రాగన్ ఫ్రూట్ సీడ్స్ నుంచి నూనె తీసి, ఇది సౌందర్య ఉత్పత్తులలో మరియు ఆహార ఉత్పత్తులలో ఉపయోగించవచ్చు.

స్వీయ ఆరోగ్య సప్లిమెంట్స్: సీడ్స్ లో ఉండే ఒమేగా-3 ఫ్యాటీ ఆమ్లాలు హృదయానికి మంచివి.

3. ప్రూట్ ఫైబర్ (Fruit Fiber)

హెల్త్ ఫైబర్ ప్రోడక్ట్స్: ఫ్రూట్ ప్రాసెసింగ్ లో మిగిలిన గుజ్జును ఎండబెట్టి ఆహార ఫైబర్ ఉత్పత్తులుగా మార్చవచ్చు.

4. పండ్ల రసాలు (Fruit Extracts)

నేచురల్ ఫ్లేవర్స్ మరియు ఫ్రాగ్రెన్స్:

ఫ్రూట్ మిగిలిన రసాలను నేచురల్ సిరప్ లేదా ఫ్లేవర్ ఎజెంట్లుగా తయారు చేయవచ్చు.

ఉప ఉత్పత్తుల ఉపయోగం రైతులకు ప్రయోజనాలు

1. వ్యర్థాలను ఆదాయంగా మార్చడం:

పండ్ల మిగిలిన భాగాలను విలువ ఆధారిత ఉత్పత్తులుగా మార్చడం వల్ల రైతులు అదనపు ఆదాయం పొందవచ్చు.సౌందర్య ఉత్పత్తులలో మరియు ఆహార ఉత్పత్తులలో ఉపయోగించవచ్చు.

స్వీయ ఆరోగ్య సప్లిమెంట్స్: సీడ్స్ లో ఉండే ఒమేగా-3 ఫ్యాటీ ఆమ్లాలు హృదయానికి మంచివి.

3. ప్రూట్ ఫైబర్ (Fruit Fiber)

హెల్త్ ఫైబర్ ప్రోడక్ట్స్: ఫ్రూట్ ప్రాసెసింగ్ లో మిగిలిన గుజ్జును ఎండబెట్టి ఆహార ఫైబర్ ఉత్పత్తులుగా మార్చవచ్చు. I

4. పండ్ల రసాలు (Fruit Extracts)

నేచురల్ ఫ్లేవర్స్ మరియు ఫ్రాగ్రెన్స్: ఫ్రూట్ మిగిలిన రసాలను నేచురల్ సిరప్ లేదా ఫ్లేవర్ ఎజెంట్లుగా తయారు చేయవచ్చు.

ఉప ఉత్పత్తుల ఉపయోగం రైతులకు ప్రయోజనాలు

1. వ్యర్థాలను ఆదాయంగా మార్చడం: పండ్ల మిగిలిన భాగాలను విలువ ఆధారిత  ఉత్పత్తులుగా మార్చడం వల్ల రైతులు అదనపు ఆదాయం పొందవచ్చు.

2. చిన్న స్థాయి ప్రాసెసింగ్ యూనిట్లు: ఫ్రూట్ పీల్, సీడ్స్, మరియు ఫైబర్ ప్రాసెసింగ్ కోసం చిన్న స్థాయి యూనిట్లను ఏర్పాటు చేయడం సులభం.

3. అధిక మార్కెట్ డిమాండ్: డ్రాగన్ ఫ్రూట్ పీల్ పౌడర్, ఫైబర్ సప్లిమెంట్స్, మరియు సీడ్ ఆయిల్ వంటి ఉత్పత్తులకు ఆరోగ్య, ఆహార, మరియు కోస్మెటిక్ రంగాల్లో డిమాండ్ ఉంది.

4. పర్యావరణ అనుకూలత: వ్యర్థాల నిర్వహణ సమస్యను తగ్గించి, పర్యావరణానికి మేలు చేస్తుంది.

5. ప్రభుత్వ పథకాలు: ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ పథకాలు మరియు స్టార్ట్-అప్ ఇండియా పథకాలు కింద ఉప ఉత్పత్తుల ప్రాసెసింగ్ కోసం సబ్సిడీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి.

ఉప ఉత్పత్తుల తయారీ విధానం

1. పీల్ పౌడర్ తయారీ

1. పీల్ ను శుభ్రంగా కడిగి చిన్న ముక్కలుగా కోయాలి.
2. ముక్కలను ఎండబెట్టి పొడిగా గ్రైండ్ చేయాలి.
3. ఈ పొడిని ప్యాక్ చేసి ఫుడ్ కలరింగ్, హెల్త్ సప్లిమెంట్స్ కోసం అమ్ముకోవచ్చు

2. సీడ్ ఆయిల్ ఎక్స్ట్రాక్షన్

1. డ్రాగన్ ఫ్రూట్ సీడ్స్ ను సేకరించి, డ్రై చేయాలి.
2. నూనె పిండే యంత్రాల ద్వారా ఆయిల్ తీసుకోవాలి.
3. ఈ ఆయిల్ ను సౌందర్య ఉత్పత్తులు మరియు ఆహార ఉత్పత్తుల కోసం ప్రాసెస్ చేయవచ్చు.

3. ఫైబర్ ఉత్పత్తులు

1. పండ్ల గుజ్జును ఎండబెట్టి, ఫైబర్ ను వేరు చేయాలి.
2. ఇది హెల్త్ సప్లిమెంట్స్ మరియు డైటరీ ప్రోడక్ట్స్ తయారీలో ఉపయోగపడుతుంది.

4. కంపోస్టు తయారీ

1. పీల్, గుజ్జు మిగతా భాగాలను బయో కంపోస్టింగ్ యూనిట్లలో ఉంచి సేంద్రీయ ఎరువులుగా మార్చుకోవచ్చు.

ఆర్థిక లాభాలు

ఉత్పత్తి.                                   విక్రయ ధర (రూ./కిలో లేదా లీటర్)

పీల్ పౌడర్                                              రూ. 200-300
సీడ్ ఆయిల్                                           రూ. 2000 – 3000 (లీటరుకు)
ఫైబర్ ఉత్పత్తులు                                 రూ. 100 – 200
సేంద్రీయ ఎరువులు (కంపోస్టు)          రూ. 50 – 100

సారాంశం

డ్రాగన్ ఫ్రూట్ పండ్ల ప్రాసెసింగ్లో ఏర్పడే ఉప ఉత్పత్తులను సక్రమంగా ఉపయోగించడం ద్వారా రైతులు అదనపు ఆదాయం పొందగలరు. వీటిని సమర్థవంతంగా ప్రాసెస్ చేసి, మార్కెట్లో సరఫరా చేయడం ద్వారా రైతులు వారి వ్యవసాయ ఆదాయాన్ని బహుముఖంగా పెంచగలరు. పీల్ పౌడర్, సీడ్ ఆయిల్, మరియు ఫైబర్ ప్రోడక్ట్స్ వంటి ఉత్పత్తులకు డిమాండ్ అధికంగా ఉండటంతో, ఇది పర్యావరణ అనుకూల మరియు ఆర్థికంగా లాభదాయక మార్గంగా మారుతుంది.

బడిపాటి చిన్నబాబు
Assistant Professor
వ్యవసాయ ఇంజినీరింగ్ విభాగం
AM Reddy Memorial College Of Engineering and Technology.